بيان آيه 163- 164

قرائت‌

معذرة: حفص به نصب و ديگران به رفع خوانده‌اند. قرائت اول به تقدير «نعتذر معذرة» و قرائت دوم به تقدير مبتداست.

لغت‌

حيتان: جمع حوت. ماهيها يعدون: تجاوز مى‌كنند.

شرع: ظاهر شوندگان. «شرعه» و «شريعت» نيز مذهبى است كه ظاهر و مستقيم باشد.

معذرة: عذر خواهى. «معذر» كسى كه عذرش مقبول نيست و «معتذر» كسى كه عذرش مقبول باشد يا نباشد.

اعراب‌

(إِذْ يَعْدُونَ‌): به تقدير «سلهم عن عدوهم اذ ...»( إِذْ تَأْتِيهِمْ‌): در محل نصب به «يعدون» شرعا: حال از «حيتان» كذلك: در محل نصب به «نبلوهم» كه استيناف است. ممكن است «كذلك» حال از «تاتيهم» باشد لكن وجه اول بهتر است.

(لِمَ تَعِظُونَ‌): در اصل «لما» ست كه الف حذف شده. مثل «مم» و «فيم» و «علام» و «عم»

مقصود

اكنون خداوند به بيان يكى ديگر از اخبار بنى اسرائيل پرداخته، مى‌فرمايد: