نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 10 صفحه : 176
(فَاضْرِبُوا فَوْقَ الْأَعْناقِ):
سر آنها را بزنيد. بديهى است كه سر بالاى گردن است. عطا گويد: يعنى بر جمجمه آنها
بكوبيد. اين جمله ممكن است دستور به ملائكه يا مؤمنين باشد. ابن انبارى گويد:
فرشتگان نمىدانستند كه كدام سمت بدن مشركين را هدف قرار دهند خداوند به آنها ياد
داد.
(وَ اضْرِبُوا مِنْهُمْ كُلَّ بَنانٍ):
ابن عباس و ابن جريج و سدى گويند: يعنى انتهاى دست و پاى ايشان را بزنيد. ابن
انبارى گويد: يعنى انگشتان آنها را بزنيد.
(ذلِكَ بِأَنَّهُمْ شَاقُّوا اللَّهَ وَ رَسُولَهُ): اين عذاب را اينان سزاوارند، زيرا با خدا و رسولش بجنگ
برخاستهاند. سپس به تهديد مخالفان پرداخته مىفرمايد:
(وَ مَنْ يُشاقِقِ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ فَإِنَّ اللَّهَ شَدِيدُ
الْعِقابِ): آنان كه بجنگ خدا و رسولش برخيزند، در دنيا هلاك و در آخرت دچار
عذاب هميشگى مىشوند.
(ذلِكُمْ فَذُوقُوهُ): عذاب قتل و اسيرى را در
اين جهان براى شما مهيا كردهام كه آن را بچشيد.
(وَ أَنَّ لِلْكافِرِينَ عَذابَ النَّارِ):
در آخرت نيز مردم كافر گرفتار عذاب خواهند شد.
حسن گويد: يعنى اين است حكم خدا. در اين جهان طعم حكم خدا را بچشيد و
بدانيد كه در عالم ديگر، شما و همه كافران گرفتار عذاب خواهيد بود. مقصود اين است
كه فعلا مثل كسى كه غذايى را مىچشد و بعداً مىخورد، شما هم طعم عذاب خدا را
بچشيد تا بعداً گرفتار عذاب شويد.
دنباله داستان
بامداد روز بدر، پيامبر اسلام لشكر خود را بسيج كرد. در اين لشكر دو
اسب، يكى از زبير بن عوام و ديگرى از مقداد، و هفتاد شتر بود. پيامبر و على و مرثد
بن ابو مرثد از يك شتر كه به مرثد تعلق داشت، استفاده مىكردند، در لشكر قريش چهار
صد و بقولى دويست اسب بود. همين كه چشم سپاهيان قريش به سپاه قليل پيامبر افتاد،
ابو جهل گفت: اينها مثل يك لقمه هستند. تنها غلامان ما مىتوانند آنها را اسير
كنند و نزد ما آورند.
نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 10 صفحه : 176