صحراى محشر مى‌روند. جبائى گويد: مقصود وقت فناى خلق است. سؤال آنها اين بود كه: اين ساعت مدهش، چه وقت فرا مى‌رسد؟

(قُلْ إِنَّما عِلْمُها عِنْدَ رَبِّي‌): بگو: علم آن پيش خداوند است او هيچيك از مردم از آن اطلاع ندارند. علت اينكه خداوند، از وقت آن خبر نداده، اين است كه مردم از آن بترسند و از معصيت، اجتناب كنند و به اطاعت روى آورند.

(لا يُجَلِّيها لِوَقْتِها إِلَّا هُوَ): هيچكس وقت آن را آشكار نمى‌كند، جز خداوند و هيچكس از وقت آن خبر ندارد.

مجاهد گويد: هيچكس قيامت را برپا نمى‌كند، جز خداوند.

(ثَقُلَتْ فِي السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ‌): در اينباره وجوهى گفته‌اند:

1- يعنى علم قيامت، براى اهل آسمانها و زمين دشوار است، زيرا چيزى كه علم آن بر كسى پنهان است، براى او سنگين است. اين وجه از سدى و ديگران است.

ابو على گويد: چيزى كه انسان بر آن احاطه دارد و از آن مطلع است، برايش آسان و سبك است و چيزى كه آن را نمى‌داند، برايش سنگين و دشوار است.

2- حسن و ابن جريج گويند: يعنى وصف قيامت، براى اهل آسمانها و زمين، بزرگ است. زيرا در آن وقت، ستاره‌ها پراكنده مى‌شوند و خورشيد، تيره و تار مى‌شود و كوه‌ها بحركت در مى‌آيند.

3- جبائى و ابو مسلم و جماعتى گويند: يعنى وقوع قيامت، بر اهل آسمانها و زمين، سنگين است و اين بخاطر عظمت و شدت آن و محاسبه و كيفر است.

4- قتاده گويد: منظور خود آسمانها و زمين است. يعنى بر اثر عظمت و شدت آن، آسمانها و زمين طاقت آن را ندارند. منظور اين است كه اگر آسمانها و زمين، حيات داشتند نمى‌توانستند شكافتن و تيره شدن ستاره‌ها و بحركت در آمدن كوه‌ها و ...

را تحمل كنند.

(لا تَأْتِيكُمْ إِلَّا بَغْتَةً): براى اينكه بزرگتر و هول انگيزتر باشد، ناگهان بر سر شما فرو مى‌آيد