در حالى كه اعتراف دارند بآن و ميدانند كه خداوند پنهان و آشكار آنان را آگاه است همانند كفار و منافقان پس اينان بيشتر سزاوار سرزنش و ملامت هستند.

قتاده و ابو العاليه گويند منظور از آيه شريفه اين است: آيا نمى‌دانند كه خداوند آگاهست از كفر و تكذيبى كه نسبت به پيامبر دارند در موقع خلوت با يكديگر و از اظهار ايمانى كه هنگام برخورد با مؤمنان و ياران او مينمايند تا آنها را خشنود سازند

. [سوره البقرة (2): آيه 78]

(وَ مِنْهُمْ أُمِّيُّونَ لا يَعْلَمُونَ الْكِتابَ إِلاَّ أَمانِيَّ وَ إِنْ هُمْ إِلاَّ يَظُنُّونَ (78))

[ترجمه‌]

برخى از يهود كه خواندن و نوشتن ندانند تورات را جز آرزوى باطل خود نه پندارند و تنها پابست پندار خام خود ميباشند (78)

شرح لغات‌

امّيون ...- خواندن و نوشتن نميدانند.

امانى ...- آرزو.

يظنون ...- مى‌پندارند.

تفسير:

(وَ مِنْهُمْ ...)- برخى از ايشان.

منظور همان گروهى از يهود است كه خداوند در اين آيات داستانهاى آنان را بيان فرمود و آرزوى ايمان آوردنشان را از بين برد.

(أُمِّيُّونَ ...)- خواندن و نوشتن نمى‌دانند.

ابن عباس و قتاده گويند: منظور اين است: معانى تورات را نميدانند و تنها بحفظ و تلاوت آن اكتفاء كرده‌اند.

ابو عبيده ميگويد: منظور از(أُمِّيُّونَ) ملتهايى است كه كتاب بر آنان نازل نشده‌( لا يَعْلَمُونَ الْكِتابَ ...)- نميدانند كتاب را.

درك نمى‌كنند آنچه را كه در كتاب است و مقررات و احكام و حدود تكاليف آن را نميدانند و مانند چهار پايان تقليد مى‌كنند و آنچه را ميگويند نمى‌فهمند و منظور از