نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 1 صفحه : 152
شرح لغات
لا تلبسوا- نپوشيد- نياميزيد- «لبس» بمعناى اشتباه كارى- آميختن حق
به باطل و «لبُس» پوشيدن- و چون جامه بدن را ميپوشاند بآن «لباس» گفتهاند در
مقابل «لبس» «ايضاح» (آشكار ساختن) است.
باطل- مقابل حق- بيهوده و فاسد و كلمات: «بطلان، فساد، كذب و زور»
تقريباً همه بيك معنا هستند.
تكتموا- پنهان ميكنيد.
برّ- بكسر يا- نيكى و با كلمات «احسان و صِلَت» بيك معنا است و بفتح
آن سرزمين و فضاء پهناور و بضمّ بمعناى گندم است.
تنسون- فراموش ميكنيد- از نسيان- از ياد رفتن چيزى كه قبلًا معلوم
بوده است ولى كلمه «سهو» أعم از آن است و گاهى نسيان بمعناى ترك است.
تتلون- ميخوانيد از تلاوت پى در پى آوردن و خواندن از فعل- «تلى» پشت
سرآمد و فرق تلاوت با قرائت اينست كه تلاوت پى در پى آمدن حروف و قرائت جمع آن
است.
تعقلون- ميدانيد- تعقّل ميكنيد اصل عقل بمعناى باز داشتن است و به
پاى بند شتر «عقال» ميگويند و دانستن را «عقل» گفتند چون صاحبش را از زشتيها باز
ميدارد و از اين جهت در مورد خدا عاقل گفته نميشود.
تفسير
اين خطابات متوجه رؤساى بنى اسرائيل است كه شما حقّ را با باطل
نياميزيد و چهره نورانى حقيقت را با غبار باطل ميپوشانيد چه، آنان قسمتهايى از
كتاب آسمانى خود را پذيرفته و قسمتهاى ديگر را كه مربوط به بيان صفات رسول اكرم
بود انكار ميكردند و در اينكه منظور از حقّ و باطل چيست؟ وجوهى بيان شده است.
1- آنچه از تورات پذيرفته و بدان عمل كرد نه «حق» و آنچه را كنار
گذارده و انكار نمودند «باطل».
نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 1 صفحه : 152