فاسقين- فسق و فسوق، ترك اوامر خداوند است.

فرّاء ميگويد: خارج شدن و بيرون رفتن از زير فرمان اطاعت و بندگى را فسق گويند.

شأن نزول‌

ابن عباس و ابن مسعود شأن نزول آيه را چنين بيان ميكنند خدا در باره منافقان قبل از آيه دو مثال زد كه يكى آيه:(كَمَثَلِ الَّذِي اسْتَوْقَدَ ناراً ...)[1] و ديگرى آيه‌(أَوْ كَصَيِّبٍ مِنَ السَّماءِ ...)[2] و منافقان پس از شنيدن اين دو آيه گفتند كه: خداوند بزرگتر است از اينكه اينگونه مثالها و تشبيهات را بكار برد. از اينجهت خداوند اين آيه را نازل كرد.

قتاده و حسن بصرى ميگويند: خداوند چون مثال به عنكبوت و مگس زد، مشركان در باره‌اش حرفها زده و سرزنش نمودند تا خدا اين آيه را نازل نمود.

[تفسير]

بنا بر اين معناى اين آيه اين است كه:

خداوند هنگامى كه صلاح دانست كه مطالب را در ضمن مثالها بيان كند، در مثال زدن بچيزهاى كوچك و حيوانات خرد از كسى شرم و آزرم ندارد.(إِنَّ اللَّهَ لا يَسْتَحْيِي أَنْ يَضْرِبَ مَثَلًا ما بَعُوضَةً فَما فَوْقَها).

كلمه استحياء كه بمعنى حيا كردن است در مورد كارهاى زشت و قبيح بكار ميرود كه انسان از انجام آن شرم دارد و آن را سبب نقص و عيب و سرزنش انجام دهنده‌اش ميداند. قرآن در برابر مردمى كه مثال زدن بحيوانات خرد و كوچك را سرزنش نموده و آن را زشت مى‌شمرند. ميفرمايد: مثل زدن باين موجودات ريز و پست براى بيان مطلب، شرم ندارد چه آن زشت و ناهنجار نيست.

و نيز گفته شد كه معنى‌(لا يَسْتَحْيِي) اينست كه خدا نميترسد «لا يخشى» كه‌

[1] آيه 17 از سوره بقره

[2] آيه 19 از سوره بقره