responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : فقه اهل بیت علیهم السلام - فارسی نویسنده : موسسه دائرة المعارف فقه اسلامی    جلد : 50  صفحه : 78

از امام صادق شنيده شد كه در باره كوتاه شدن نماز فرمود: يك بريد در يك بريد، يعنى بيست و چهار ميل. سپس فرمود: پدرم مى‌فرمود: در كوتاه شدن نماز، قاطر تندرو و يا حيوان سريع السير ملاك نيست، بلكه ملاك حركت قطار شتران است».

در واقع اين روايت هيچ اشاره‌اى ـ نه قريب و نه بعيد ـ به واحد زمانى ندارد، بلكه به طور روشن دلالت مى‌كند كه مقياس سفر، بريد در بريد است.

بريد يعنى يك منزل كه مسافرين پس از طى مسير براى استراحت و بارانداز، در وسط روز انتخاب مى‌كردند و در سفر يك روز، دو بريد طى مى‌كردند. بنابراين، اين سؤال پيش مى‌آيد كه مقدار مسافت بريد، بستگى به آن دارد كه با چه وسيله‌اى سير كنند. اگر با قاطر تندرو يا حيوان سريع السير حركت كنند مقدار آن نسبت به زمانى كه با قافله شتران باربر سير كنند، متفاوت خواهد بود. بنابراين جاى سؤال بود كه مقصود، كدام بريد است و چرا بريد به بيست و چهار ميل تفسير شده است در حالى كه بريدها متفاوت است؟

امام(ع) جواب دادند كه پدرم فرمود: «ملاك در كوتاه شدن نماز، قاطر تندرو يا حيوان سريع السير نيست، بلكه ملاك سير قطار يعنى همان قافله شترانى است كه حمل بار مى‌كنند». روشن است مقدار مسافتى را كه شتران حامل بار در اين زمان طى مى‌كنند فرقى با زمان گذشته ندارد. تنها فرق در اين است كه در اين زمان، ديگر از شتر براى سير استفاده نمى‌شود نه آن كه مقدار سير شتران با گذشته تفاوت كرده باشد. در اين روايت، قبل از جمله «قاطر تندرو و يا حيوان سريع السير» هيچ اشاره‌اى به مقياس زمانى نشده است، تا عبارت را اين گونه معنى كنيم كه مقياس زمانى، بايد با سير متعارف سنجيده شود. آنچه كه در روايت وارد شده صرفاً، بريد و اميال است، پس عبارت ذيل را، بايد اشاره به چگونگى تطبيق بريد بر اميال دانست.

گويا استدلال كنندگان به اين روايت گمان كرده‌اند بريد همانند فرسخ و ميل، نام مقدار معينى از مسافت است، در حالى كه اين گونه نيست. بريد به معناى منزل‌هاى سفرى است كه در آن زمان مرسوم بوده است و منظور از آنچه در روايات آمده و بريد را به چهار فرسخ تفسير كرده سير شتران است كه مساوى با چهار فرسخ مى‌باشد.

شايد به همين سبب در برخى از روايات به جاى دو بريد، سه بريد ذكر شده است، گويا اين روايات ناظر به سيرى است كه كندتر از سير شتران است.



نام کتاب : فقه اهل بیت علیهم السلام - فارسی نویسنده : موسسه دائرة المعارف فقه اسلامی    جلد : 50  صفحه : 78
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست