responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : فقه اهل بیت علیهم السلام - فارسی نویسنده : موسسه دائرة المعارف فقه اسلامی    جلد : 50  صفحه : 193

همچنين برخى از اقسام اتلاف حكمى مانند مخلوط كردن دو چيزى كه قابل تفكيك و تمييز از هم نباشد نيز در اصطلاح فقهى از موارد اتلاف به شمار مى‌آيد در حالى كه نزد أهل لغت اتلاف محسوب نمى‌شود.

الفاظ مرتبط

1. تفويت: از فوت به معناى از دست رفتن چيزى كه قابل برگشت نباشد گرفته شده است. از اين رو تفويت، يعنى انجام كارى كه منجرّ به فوت شود. (4) تفويت اعم از اتلاف است؛ چون در موارد اتلاف و غير اتلاف صادق است؛ مانند زندانى كردن شخص كاسب كه حبس چنين شخصى تفويت منافع وى مى‌باشد ولى اتلاف بر آن صادق نيست. (5)

2. تفريط: در فقه به معناى ترك فعل واجب از روى كوتاهى و سبك شمردن آن است. (6) تفريط همانند تفويت اعم از اتلاف است؛ يعنى گاه عملى هم تفريط و هم اتلاف است؛ مانند كوتاهى كردن در حفظ وديعه كه منجرّ به تلف شود و گاهى فقط تفريط است و اتلاف نيست. (7)

3. تعدّى: به معناى از حد گذشتن يا تصرّف بدون حق است، برخى آن را به انجام دادن كارى كه جايز نباشد معنا كرده‌اند. (8) از اين رو تعدّى نه به معناى از بين بردن و نه ملازم با آن است؛ مانند استفاده كردن از حيوان در غير آن عملى كه براى آن كرايه شده است، هر چند آن كار سبك‌تر از كار اوّل باشد يا جا به جا كردن اجناس ديگران بدون اجازه آنها. گاهى از تعدّى تعبير به افراط نيز مى‌شود (9) ولى افراط در چيزى، به معناى زياده روى در آن است.


(4) لسان العرب،ج 10، ص343؛ معجم مقائيس اللغة، ج4، ص457.
(5) مراجعه شود به: جامع المقاصد ،ج 6، ص221 ؛ مستند العروة (كتاب الاجارة)،ج 1، ص172 ـ 173.
(6) جواهر الكلام ،ج 27، ص128 ـ 129 ؛ تحرير الوسيله، ج1، ص553، م20.
(7) شرائع الاسلام،ج 2، ص165 ؛ رياض المسائل ،ج 5، ص510 و 511؛ جامع المدارك، ج3، ص448.
(8) لسان العرب ،ج 15، ص33 ؛ المهذّب البارع، ج3، ص11 و مسالك الأفهام،ج5، ص101.
(9) لسان العرب، ج1، ص261.


نام کتاب : فقه اهل بیت علیهم السلام - فارسی نویسنده : موسسه دائرة المعارف فقه اسلامی    جلد : 50  صفحه : 193
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست