اشكال اوّل :جمع بين دو نماز و حديث «حَنَش»

اخبارى كه جمع بين دو نماز را جايز مى‌دانند با رواياتى كه ترمذى از حَنَش از عكرمه از ابن عباس از پيامبر (ص) نقل كرده، معارض است.

من جمع بين الصلاتين من غير عذر فقد أتى باباً من أبواب الكبائر (105)؛

كسى كه بدون عذر، ميان دو نماز جمع كند، درى از درهاى گناهان را باز كرده است.

پاسخ:درضعف اين اشكال همين بس كه در سند اين حديث حَنَش قرار دارد. «حَنَش» لقب حسين بن قيس رحبى واسطى است كه در نهايت ضعف است. احمد بن حنبل در باره او گفته: وى متروك است و بخارى در باره او گفته: احاديث او مردود است و نوشته نمى‌شوند. ابو زرعه و ابن معين گفته‌اند: وى ضعيف است و نسايى در باره او گفته: وى مورد اطمينان نيست. مره گفته: وى متروك است و سعدى در حق او گفته: احاديث او بسيار مورد انكار است. دارقطنى در مورد او گفته: وى متروك است.

ذهبى حديث فوق را از جمله احاديث مردود او به شمار آورده است. (106)عقيلى در مورد اين حديث گفته است:

اين عبارت حديث كه «كسى كه دو نماز را به صورت جمع بخواند درى از درهاى گناهان بزرگ را باز كرده» مجهول است و كسى با آن موافق نيست و اصل و ريشه‌اى ندارد. از ابن عباس حديث صحيحى نقل شده است كه پيامبر(ص) نماز ظهر و عصر را به صورت جمع خواند. (107)

علاوه بر اينها، در سند اين حديث، عكرمه قرار دارد كه فردى ضعيف است و به احاديث او استدلال نمى‌شود.

اشكال دوم:جمع بين دو نماز و حديث ليلة التعريس (108)

ممكن است تصور شود بين روايتى كه جمع حقيقى بين دو نماز را جايز دانسته، با