در آن ايام، امام بزرگ‌ترين ‌و يا دست‌كم يكى از بزرگ‌ترين‌ـ و بهترين استادهاى حوزه به شمار مى‌آمد.

ب. بُعد عرفانى ـ اخلاقى

بر هيچ كس مخفى نمانده است كه تحليل‌گران در تحليل شخصيت امام خمينى، چه تفسيرها كرده‌اند. آن‌ها در بزرگى ايشان، زبان به مدحت گشوده‌اند تا جايى كه مقابل شخصيت وى، خاضعانه به احترام برخاسته، سر تعظيم فرود آورده و دست ادب بر سينه نهاده‌اند. تحليل‌گران غير مغرض، در اين بخش از شناخت امام شريكند؛ ولى معتقديم آنچه آنان فهميده‌اند، به تحقيق يك صدم ابعاد حقيقى اين شخصيت نيست؛ چون آنان امام را از نزديك نديده‌اند؛ به درستى كه «شنيدن، كى بُود مانند ديدن». مَثل آنان، مَثلِ كسى است كه بر بام رفته است تا خورشيد و ستارگان را با دست لمس كند! آنچه بر اين تحليل‌گران پوشيده مانده، «بُعد الاهى» اين بزرگ مرد است؛ بُعدى كه بر ابعاد ديگرش، سايه افكنده است.

همين شخصيت الاهى بود كه همه ابعاد وجود خود را، در راه اين هدف به كار گرفته بود. او مصداق بارز رِجالٌ لا تُلْهِيهِمْ تِجارَةٌ وَلا بَيْعٌ عَنْ ذِكْرِ الله[1] بود. وى نمونه كامل دست‌پروردگان مكتب انبيا، بهويژه جد مصطفايش، رسول اكرم(صلى الله عليه وآله) بود.

دامان سخن را چنين كوتاه مى‌كنيم كه شخصيت امام از آغاز نوجوانى، بر اساس بندگى خدا شكل گرفت. وى باور كرد كه عالم هستى، پرتو ناچيزى از