نام کتاب : بهترین ها و بدترین ها از دیدگاه نهج البلاغه نویسنده : مصباح یزدی، محمد تقی جلد : 1 صفحه : 292
نامحرم و لمس بدن او و وجوب حفظ جان ديگري تزاحم رخ ميدهد. در اين تزاحم، حکم وجوب حفظ جان مسلمان مهمتر و مقدم بر حکم ديگر است و هيچکس در تقدم آن شک ندارد و همگان به صورت ارتکازي ميدانند که از نظر اسلام، اهميت حفظ جان مسلمان بيش از حرمت نگاه کردن و يا دست زدن به بدن نامحرم است. ملاک تقدم حکم وجوب نجات جان مسلمان نيز اين است که فقيه يقين دارد در چنين مواردي ارادة تشريعي خدا به نجات جان مسلمان تعلق گرفته است.
5. احکام حکومتي
در نمونههاي پيشين و مواردي از اين دست که دو حکم مشخص و جزئي با يکديگر تزاحم دارند، براي کساني که بر اثر ارتباط با احکام شرع و انس با آنها، با مذاق شارع آشنا شدهاند، تشخيص حکم مهمتر آسان است. اما در موارد تزاحم احکام اجتماعي که دربارة حکم مهمتر نصي وارد نشده است، تشخيص ملاک قويتر و حکم مهمتر از هركسي برنميآيد. بهويژه دربارة مسائل جديد اجتماعي که حکم آنها در کتاب و سنت نيامده است، حاکم اسلامي و وليفقيه بايد از دو جهت حكم مهمتر و ملاک قويتر را روشن کند و به اين طريق تزاحم بين عناوين و احکام را برطرف سازد. نخست از آن جهت که او فقيه و آشناي به مباني و منابع اجتهاد و استنباط احکام شرع است و تخصص و مهارت لازم را براي اداره و تدبير امور جامعة اسلامي دارد، و ديگر از آن روي که براي حفظ نظام جامعه و حاکميت و جلوگيري از اختلال در امور مردم، بايد حکم و نظر او در امور اجتماعي مربوط به حکومت ملاک عمل همگان قرار گيرد.
يکي از نمونههاي تزاحم در حوزة مسائل اجتماعي اين است که با توجه به رشد جمعيت و نيز رشد صنعت و تکنولوژي و استفادة گسترده از اتومبيل و وسايل حمل و
نام کتاب : بهترین ها و بدترین ها از دیدگاه نهج البلاغه نویسنده : مصباح یزدی، محمد تقی جلد : 1 صفحه : 292