دهند و با زبان و در دل مخالفتي با آن نداشته باشند و از حکم پيامبر احساس نگراني و آزردگي نکنند. مدلول اين آيه به عهد رسول خدا(صلى الله عليه وآله) اختصاص ندارد و حاکي از ضرورت تسليم در برابر احکام الاهي و عدم مخالفت و حتي رضايت قلبي به آنها در همة ادوار و اعصار است. بر اين اساس، وقتي بين افراد جامعه بر سر مسائل مالي و غيرمالي اختلافي رُخ مي‌دهد و آنان براي رفع اختلاف نزد قاضي عادل مي‌روند تا بين آنان داوري شود، طبيعي است کسي که حکم عليه او صادر شده ناراضي و ناراحت مي‌گردد، به‌ويژه اگر مورد اختلاف، ارزش مالي بالايي داشته باشد. اما کسي که واقعاً به اسلام و آموزه‌هاي آن ايمان دارد، نه‌فقط در ظاهر با حکم صادر شده مخالفت نمي‌کند، بلکه در دل خود نيز از آن راضي است و هيچ رنجش و کراهتي از آن ندارد.

بررسي اجمالي ديدگاه‌هاي گوناگون دربارة ايمان و کفر

مسئلة ايمان و کفر و نصاب و ملاك آنها، از صدر اسلام و به‌ويژه از هنگامي که مکاتب کلامي شکل گرفتند بين فرقه‌هاي اسلامي مطرح بوده و دربارة آن آراي متفاوتي ارائه شده است. پيش از آنكه به اختصار به اختلاف آراي متکلمان بپردازيم، بر مفهوم لغوي و اصطلاحي ايمان و کفر نظري مي‌افكنيم.

اهل لغت ايمان را به معناي تصديق و ضد تکذيب مي‌دانند؛ اما دربارة تعريف اصطلاحي آن، متکلمان اختلاف نظر دارند. اغلب متکلمان و فقها، از جمله متکلمان و فقهاي اماميه، ايمان را تصديق قلبي به توحيد و ديگر اصول عقايد همراه با تصديق زباني و اقرار به آنها مي‌دانند. کفر در لغت به معناي پوشاندن، و در اصطلاح به معناي ايمان نياوردن به اصول اعتقادات اسلام است. متکلمان و فقها عمل را ثمره و کمال ايمان معرفي مي‌کنند و جزو ايمان به شمار نمي‌آورند. در برابر، خوارج عمل را جزو ايمان به شمار مي‌آورند، و از اين روي، مرتکب گناه کبيره را کافر و فاقد ايمان مي‌دانند.