مرتکب گناه بزرگ مي‌شود و چنان بر انجام گناه اصرار مي‌ورزد که ارتکاب گناه براي او عادت و ملکه مي‌گردد. گاه نيز در عصيان و گناه تا آنجا پيش مي‌رود که در دين خدا شک مي‌کند و ايمان از کف مي‌دهد. چنين کسي اگر در دلْ ايمان نمي‌داشت و تنها پيش خود به نافرماني خدا مي‌پرداخت و کاري با ديگران نداشت و در پي منحرف ساختن ديگران و فساد برنمي‌آمد، بغض و خشم خداوند به او کمتر مي‌بود. پس يک کافر يا گناهکار معمولي مبغوض‌ترين خلايق نزد خداوند نيست، بلکه مبغوض‌ترين خلايق نزد خداوند انسان منحرفي است که از موقعيت، شهرت و علم برخوردار است و با استفاده از اين ابزاره(عليه السلام) چه‌بسا موجب پيدايش مکاتب و فرقه‌هاي انحرافي مي‌شود که طي ساليان طولاني و در مناطق گوناگون افراد ساده‌انديش را تحت تأثير خود قرار مي‌دهد و به انحراف مي‌کشاند.

کسي که از استعداد‌ها و قابليت‌هاي مادي و معنوي براي پيمودن مراتب کمال و تعالي بهره بَرد، پيوسته از درياي فيض الاهي سيراب مي‌شود و الطاف و عنايت‌ها ربوبي او را دربر مي‌گيرند؛ اما اگر به جاي پيمودن مسير تعالي و تلاش براي رسيدن به حيات معقول و انساني، توانايي‌هاي خود را در جهت انحطاط و سقوط به کار بست، خداوند او را به خود وا‌مي‌گذارد و از هدايت و عنايات خويش محروم مي‌سازد. در نتيجه، او به جاي دلبستگي به ارزش‌هاي والاي انساني و کمال مطلق، به امور پوچ و اعتباري مادي و دنيوي دل مي‌بندد و در کمند وسوسه‌ها و انديشه‌هاي شيطاني گرفتار مي‌آيد و استعدادهايش پژمرده و نابود مي‌گردد.

همچنين کسي که از محور و مدار هستي غافل مي‌شود و بر محور خويش و منيت‌ها و هوس‌هايش مي‌گردد، از راه راست و اعتدال منحرف شده است و به جاي تن دادن به قوانين و اصول الاهي که راست‌ترين و معتدل‌ترين مسير را پيش روي انسان مي‌نهد، محاسبات غلط و ناپايداري که هيچ تناسبي با اصول و قوانين ناظم