نام کتاب : حدیث حوزه نویسنده : حدیث حوزه جلد : 5 صفحه : 73
اعتماد ميكند و در مقدمة تفسيرش مينويسد:
لازمة این موضوع مهم و ارائه تفسیری
اینچنین، فرد ناقدی آگاه است که با نور خدا مینگرد و روحالقدس
مؤیّد اوست و به اذن خداوند صدق حدیث و صحت آن را به واسطة
روشنایی نورش مشاهده میکند و کذب، فساد و ضعف آن را از لحن قول
میشناسد. در نتیجه، اخبار را با متون
و سندها، بدون استاد تصحیح میکند و علم را از خداوندی که
هیچ استادی ندارد،
میگیرد.[174]
امام خمینی; نيز در آثار عرفاني ـ تفسیری خود همچون عرفاي پيشين،
ملاکی مضمونمحور دارند. نمود اين رويه در آثار امام آنجا آشكارتر ميشود
كه بحثهاي حديثي در عرصة تأويلات عرفانيشان را با بحثهاي حديثي ايشان در عرصة
فقه مقايسه ميكنيم. امام در مباحث فقهي، همچون فقيهي حديثشناس و رجالي عمل ميكنند
و گاه چنان در سند و منبع احاديث فقهي، دقت نظر دارند كه باور آن براي كسي كه
مباحث احاديث عرفاني ايشان را مطالعه كرده، بسیار مشکل است. تتبع و تعمق در
روایات فقهی تا آنجا برای امام اهمیت دارد که از
فقهایی که در نقل احادیث، به منابع فقهی اکتفا کرده و به
منابع اولیة روایی رجوع نمیکنند، انتقاد میکنند.
ایشان در یکی از بررسیهای حدیثی خود،
ضمن نقل حدیثی از مکاسب شیخ انصاری، به
بررسی متنی آن در منابع اولیة حدیثی پرداخته و به
این نتیجه میرسند که در هیچ یک از کتابهای
روایی، بدین گونه که شیخ اعظم نقل کرده، نیست.
ایشان در متن کتاب البیع ذیل روایتی
فقهی آوردهاند:
متن حدیث در عبارت مکاسب، موافق با تهذیبالاحکام
و وسائلالشیعه در کتاب وقف است و کتابهای حدیثی،
دربارة الفاظ این حدیث اختلاف دارد. در بعضی از آنها
«وفیت» بدل «وفرت» و در بعضی «وزنت» است. در بعضی دیگر،
«الوقف» به جای «الوقوف» و در بعضی دیگر، «الی
جنبی» بدل «الی جنب ضیعتی» و در بعضی «الف» به
جای «الفی» و در بعضی «مالک» به جای «ملکک» وجود دارد؛
ولی هیچیک از اخبار کتابها به جای قول امام 7:
«و لما وفرتُ المال»، عبارت «لما عمّرتُها» همان طور که در تجارت شیخ
انصاری وجود دارد، نیست. گمان آن است که منشأ اشتباه، تکیه بر
حافظه بوده است.[175]