امام سپس با اظهار تعجب از کسانی که بدون مراجعه به منابع حدیثی، بر نقل شیخ انصاری تکیه کرده و بر اساس آن، به اشکال و پاسخ پرداخته‌اند، می‌نویسد:

بر علمای اعلام و محصلین است که در نقل احادیث، اتکا بر حافظه نکنند و هم‌چنین بر کتاب‌های استدلالی نیز استدلال نکنند! خصوصاً مثل جواهر و کتاب‌های پس از آن. و با تأسف شدید، قرائت کتاب‌های حدیثی بر مشایخ و قرائت آن بر ما بعد از توسعة فقه و اصول فوت شده است. و به همین علت، در اشتباهات زیادی واقع شده‌ایم که منشأ آن، اختلاف نسخه‌ها و اختلاف قرائت کلمة واحدی است که احکام با آن گوناگون می‌شود.[176]

دقت و وسواس امام در این امر، ستودنی است، اما به نظر مي‌رسد اين دقت، وسواس و تحقيق، در آثار غيرفقهي امام از جمله در آثار تفسيري ايشان كمتر است. مي‌توان گفت، مبناي امام در بررسي احاديث فقهي با احاديث غيرفقهي، مخصوصاً احاديث عرفاني ـ تفسيري كاملاً متفاوت است.

اين روية امام خمینی; بر مبناي متن‌محوري ايشان و نه سندمحوري در مواجهه با روايات تفسيري است. بر اساس اين مبنا، صحت و علوّ مضامين با سنجة عقل و علم قطعی است كه محك درستي يا نادرستي احاديث شمرده مي‌شود، نه صحت سند يا ذكر آن در منابع حديثي معتبر و ملاك‌هاي رجالي و حديثي ديگر.[177]

با توجه به آنچه ذکر شد، می‌توان منابع احادیث تفسیری منقول در آثار امام خمینی را در چند دسته تقسیم‌بندی کرد. تذکر مجدد این نکته ضروری است که هدف این نوشتار آن است که دریابد منبع اولیة احادیثی که در آثار امام نقل شده، چیست؟ چه امام مستقیماً از آن منابع نقل کرده باشند و چه از غیر آن.

الف) منابع شیعی

منابع شيعی مورد استفادة امام خمینی در نقل احادیث تفسیری را می‌توان به دو دسته تقسيم کرد:

1.     منابع دست‌اول

بخش اعظم احادیث موجود در آثار امام خمینی;، در منابع حديثي معتبر اماميه،

[172]. همان.

[173]. ر.ک: کشف‌الاسرار، ص 318 و 320.