13. امتحان با بيمارى‌

139) بيمارى و آسيب‌هاى جسمانى، وسيله‌اى براى امتحان مجاهدان:

إن يمسسكم قرح فقد مسّ القوم قرح مّثله ... وليعلم اللّه الّذين ءامنوا ....

آل‌عمران (3) 140

140) بيمارى، وسيله‌اى براى امتحان انسان‌ها:

... ونبلوكم بالشّرّ والخير فتنة. [1]

انبياء (21) 35

14. امتحان با پيروزى‌

141) پيروزى مجاهدان جنگ بدر، ابزارى براى امتحان آنان:

فلم تقتلوهم ولكنَّ اللّه قتلهم ... وليبلى المؤمنين منه بلآء حسنا ....

انفال (8) 17

15. امتحان با تأخير عذاب‌

142) به تأخير افتادن و مبهم بودن عذاب، امتحانى براى كافران:

فإن تولّوا فقل ءاذنتكم على‌ سواء وإن أدرى أقريب أم بعيد مّا توعدوّن‌* وإن أدرى لعلّه فتنة لّكم ....

انبياء (21) 109 و 111

16. امتحان با ترس‌

143) امتحان مسلمانان، با گرفتار شدن به ترس:

ولنبلونّكم بشى‌ء مّن الخوف ....

بقره (2) 155

17. امتحان با تغيير قبله‌

144) تغيير قبله از بيت‌المقدّس به كعبه، باعث امتحان و تصفيه مسلمانان:

... و ما جعلنا القبلة الّتى كنت عليها إلّالنعلم من يتَّبع الرَّسول ممَّن ينقلب على‌ عقبيه ....

بقره (2) 143

18. امتحان با تكليف‌

145) امتحان ابراهيم (ع) با تكاليف سنگين از طرف خداوند:

وإذ ابتلى‌ إبرهيم ربّه بكلمت فأتمّهنّ .... [2]

بقره (2) 124

146) احكام شرعى هر امّت، وسيله ابتلا و امتحان‌آنان:

... لكلّ جعلنا منكم شرعة ... ولكن لّيبلوكم فى مآ ءاتكم .... [3]

مائده (5) 48

نيز---) همين مدخل، راه‌هاى امتحان، امتحان باجهاد

19. امتحان با ثروت---) همين مدخل، راه‌هاى امتحان، امتحان با رفاه و امتحان با مال‌

20. امتحان با ثروتمندان‌

147) ثروتمندان كافر، وسيله‌اى براى امتحان فقيران مؤمن:

ولاتطرد الّذين يدعون ربّهم بالغدوة والعشىّ يريدون وجهه ما عليك من حسابهم مّن شى‌ء وما من حسابك عليهم مّن شى‌ء فتطردهم فتكون من الظَّلمين‌* وكذلك فتنّا بعضهم ببعض لّيقولوا أهؤلاء منّ اللّه عليهم مّن بيننآ ....

انعام (6) 52 و 53

[1] على (ع) در روايتى «شرّ» را به بيمارى و فقر تفسير فرموده است. (مجمع‌البيان، ذيل آيه)

[2] مقصود از «كلمات»، تكاليف الهى است. (التحريروالتنوير، ذيل آيه)

[3] عنوان «ما آتاكم» شامل تمام نعمت‌هاى الهى است كه از مصاديق مورد نظر براى آن، به قرينه «لكلّ جعلنا منكم شرعة»، شريعت‌هاى آسمانى به‌شمار مى‌رود.