[2] [1] قالَ فَخُذْ أَرْبَعَةً مِنَ الطَّيْرِ فَصُرْهُنَّ إِلَيْكَ ثُمَّ اجْعَلْ عَلى‌ كُلِّ جَبَلٍ مِنْهُنَّ جُزْءاً ثُمَّ ادْعُهُنَّ يَأْتِينَكَ سَعْياً وَ اعْلَمْ أَنَّ اللَّهَ عَزِيزٌ حَكِيمٌ. و

بقره (2) 260

دعوت به مكاشفه‌

10. دعوت مشركان به دستيابى به كشف و ملكوت آسمانها و زمين:

أَ وَ لَمْ يَنْظُرُوا فِي مَلَكُوتِ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ وَ ما خَلَقَ اللَّهُ مِنْ شَيْ‌ءٍ وَ أَنْ عَسى‌ أَنْ يَكُونَ قَدِ اقْتَرَبَ أَجَلُهُمْ فَبِأَيِّ حَدِيثٍ بَعْدَهُ يُؤْمِنُونَ.

اعراف (7) 185

زمينه مكاشفه‌

1. ايمان‌

11. ايمان، زمينه بهره‌مندى از علم مكاشفه و تشخيص خير و شرّ:

أَ وَ مَنْ كانَ مَيْتاً فَأَحْيَيْناهُ وَ جَعَلْنا لَهُ نُوراً يَمْشِي بِهِ فِي النَّاسِ كَمَنْ مَثَلُهُ فِي الظُّلُماتِ لَيْسَ بِخارِجٍ مِنْها كَذلِكَ زُيِّنَ لِلْكافِرِينَ ما كانُوا يَعْمَلُونَ‌ [3].

انعام (6) 122

يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَ آمِنُوا بِرَسُولِهِ يُؤْتِكُمْ كِفْلَيْنِ مِنْ رَحْمَتِهِ وَ يَجْعَلْ لَكُمْ نُوراً تَمْشُونَ بِهِ وَ يَغْفِرْ لَكُمْ وَ اللَّهُ غَفُورٌ رَحِيمٌ.

حديد (57) 28

2. تقوا

12. رعايت تقوا، موجب بهره‌مند شدن از بصيرتى ويژه و كشف و شهود خدادادى براى شناخت حق و باطل:.

يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِنْ تَتَّقُوا اللَّهَ يَجْعَلْ لَكُمْ فُرْقاناً وَ يُكَفِّرْ عَنْكُمْ سَيِّئاتِكُمْ وَ يَغْفِرْ لَكُمْ وَ اللَّهُ ذُو [4] الْفَضْلِ الْعَظِيمِ.

انفال (8) 29

3. هدايت‌

13. بهره‌مندى از هدايت الهى، زمينه‌ساز برخوردار شدن از علم مكاشفه و تشخيص حق و باطل:

أَ فَمَنْ شَرَحَ اللَّهُ صَدْرَهُ لِلْإِسْلامِ فَهُوَ عَلى‌ نُورٍ مِنْ رَبِّهِ فَوَيْلٌ لِلْقاسِيَةِ قُلُوبُهُمْ مِنْ ذِكْرِ اللَّهِ أُولئِكَ فِي ضَلالٍ‌ [5] مُبِينٍ.

زمر (39) 22

[1] . علاقه شديد ابراهيم عليه السلام براى رسيدن به مرتبه يقين در دلايل معاد موجب گرديد درخواست مكاشفه احياى مردگان نمايد. (تفسير التحرير و التنوير، ج 3، جزء 3، ص 39)

[2] . پرسش ابراهيم عليه السلام از مشاهده فعل خداوند از زنده نمودن مردگان بوده است و اين امر محسوسى نيست، اگرچه از امر محسوس هم جدا نيست كه آن پذيرش حيات در اجزاى مادى و صورت بندى در شكل موجود زنده است. (الميزان، ج 2، ص 374)

[3] . انسان پس از بهره‌مندى از ايمان و هدايت، همانند كسى است كه پس از مرگ زنده شده باشد و در پى آن از نورانيّتى برخوردار مى‌شود كه در شعاع آن خير و شرّ خود را تشخيص مى‌دهد و امورى را مى‌بيند كه ديگر مردمان نمى‌بينند و چيزهايى را مى‌شنود و درك مى‌كند كه ديگران از فهم آن ناتوانند و از شعورى مافوق شعور ديگران برخوردار است. (الميزان، ج 7، ص 337-/ 338)

[4] . نكره آمدن «فرقاناً» دلالت دارد كه بصيرت خدادادى، بصيرتى ويژه و غير از عقل و فطرت و مانند آن است كه خداوند به عموم انسانها عطا فرموده است.

[5] . مراد از شرح صدر، بسط آن و قبول حق بر اساس فهم، بصيرت و عرفان به رشد [و كمال‌] است. «فهو على نور من ربه» تمثيل صاحب نور هدايت و ايمان به كسى است كه سوار بر مركب نور باشد كه به واسطه نورانيّت خود آنچه بر سينه فراخ او بگذرد تشخيص مى‌دهد كه حق است يا باطل، بر خلاف شخص گمراه كه از اين توانايى محروم است. (الميزان، ج 17، ص 255).