5. شرك‌

22. شرك به خدا، موجب گرفتار شدن مشركان كافر به غُلّ و زنجير، در جهنّم:

وَ قالَ الَّذِينَ اسْتُضْعِفُوا ... وَ نَجْعَلَ لَهُ أَنْداداً ... وَ جَعَلْنَا الْأَغْلالَ فِي أَعْناقِ الَّذِينَ كَفَرُوا ....

سبأ (34) 33

6. كفر

23. كفر به خدا، موجب گرفتارى به غُلّ و زنجير، در قيامت:

... أُولئِكَ الَّذِينَ كَفَرُوا بِرَبِّهِمْ وَ أُولئِكَ الْأَغْلالُ فِي أَعْناقِهِمْ‌ ....

رعد (13) 5

... وَ جَعَلْنَا الْأَغْلالَ فِي أَعْناقِ الَّذِينَ كَفَرُوا ....

سبأ (34) 33

لَقَدْ حَقَّ الْقَوْلُ عَلى‌ أَكْثَرِهِمْ فَهُمْ لا يُؤْمِنُونَ‌ إِنَّا جَعَلْنا فِي أَعْناقِهِمْ أَغْلالًا فَهِيَ إِلَى الْأَذْقانِ فَهُمْ مُقْمَحُونَ.

يس (36) 7 و 8

خُذُوهُ فَغُلُّوهُ‌ ثُمَّ الْجَحِيمَ صَلُّوهُ‌ ثُمَّ فِي سِلْسِلَةٍ ذَرْعُها سَبْعُونَ ذِراعاً فَاسْلُكُوهُ‌ إِنَّهُ كانَ لا يُؤْمِنُ بِاللَّهِ الْعَظِيمِ.

حاقّه (69) 30-/ 33

إِنَّا أَعْتَدْنا لِلْكافِرِينَ سَلاسِلَ وَ أَغْلالًا وَ سَعِيراً.

انسان (76) 4

7. گناه‌

24. گناه و جرم، از عوامل به غُلّ كشيده شدن، در قيامت:

وَ تَرَى الْمُجْرِمِينَ يَوْمَئِذٍ مُقَرَّنِينَ فِي الْأَصْفادِ لِيَجْزِيَ اللَّهُ كُلَّ نَفْسٍ ما كَسَبَتْ‌ ....

ابراهيم (14) 49 و 51

غلام رومى‌

از ابن‌عبّاس روايت شده كه «بلعام» غلام رومىِ قريش بود كه پيامبر صلى الله عليه و آله به او آموزش اسلام مى‌داد. [1] وى در مكّه سكونت گزيد و به شغل آهنگرى اشتغال داشت. [2] برخى مفسّران، مقصود از «بَشَر» در آيه 103 نحل (16) را، وى دانسته‌اند، كه مشركان مى‌پنداشتند او معلّم پيامبر صلى الله عليه و آله است و قرآن را به وى ياد مى‌دهد.

آيه ضمن ردّ اين اتّهام، بيان روشن قرآن را در قالب زبان عربى، گوياترين دليل بر القا نشدن آن از جانب فردى عَجمى دانسته است. [3]

غلمان‌

غلمان، جمع غلام است و به نوجوانى گفته مى‌شود كه تازه پشت لبش مو روييده باشد. [4] مقصود از «غلمان» نوجوانان بهشتى است كه در خدمت بهشتيان‌اند. در اين مدخل از واژه‌هاى «غلمان» و «ولدان مخلّدون» استفاده شده است.

[1] . روح‌المعانى، ج 8، جزء 14، ص 344

[2] . اعلام قرآن، خزايلى، ص 722

[3] . جامع‌البيان، ج 8، جزء 14، ص 232؛ مجمع‌البيان، ج 5-/ 6، ص 595

[4] . مفردات، ص 613، «غلم»