يُرِيدُ الدُّنْيا وَ مِنْكُمْ مَنْ يُرِيدُ الْآخِرَةَ ... [1]

آل‌عمران (3) 152

3. اختلاف صحابه در غزوه احُد، باعث شكست آنان:

وَ لَقَدْ صَدَقَكُمُ اللَّهُ وَعْدَهُ إِذْ تَحُسُّونَهُمْ بِإِذْنِهِ حَتَّى إِذا فَشِلْتُمْ وَ تَنازَعْتُمْ فِي الْأَمْرِ ... مِنْكُمْ مَنْ يُرِيدُ الْآخِرَةَ ثُمَّ صَرَفَكُمْ عَنْهُمْ لِيَبْتَلِيَكُمْ‌ ....

آل‌عمران (3) 152

4. صحابه حاضر در غزوه بدر در معرض اختلاف در صورت آگاهى آنان از قدرت كافران و انبوه‌نمايى ايشان در رؤياى پيامبر صلى الله عليه و آله:

إِذْ يُرِيكَهُمُ اللَّهُ فِي مَنامِكَ قَلِيلًا وَ لَوْ أَراكَهُمْ كَثِيراً لَفَشِلْتُمْ وَ لَتَنازَعْتُمْ فِي الْأَمْرِ ... [2]

انفال (8) 43

5. پيدايش اختلاف ميان صحابه، در مورد تقسيم انفال و غنايم جنگ بدر:

يَسْئَلُونَكَ عَنِ الْأَنْفالِ قُلِ الْأَنْفالُ لِلَّهِ وَ الرَّسُولِ فَاتَّقُوا اللَّهَ وَ أَصْلِحُوا ذاتَ بَيْنِكُمْ‌ ... [3]

انفال (8) 1

اخلاص صحابه‌

6. جمعى از صحابه، تنها به دنبال كسب خشنودى خداوند:

مُحَمَّدٌ رَسُولُ اللَّهِ وَ الَّذِينَ مَعَهُ‌ ... يَبْتَغُونَ فَضْلًا مِنَ اللَّهِ وَ رِضْواناً ....

فتح (48) 29

7. اخلاص (برخى) صحابه در عبادات و دعاهاى خود، به هنگام صبحگاه و شبانگاه:

وَ لا تَطْرُدِ الَّذِينَ يَدْعُونَ رَبَّهُمْ بِالْغَداةِ وَ الْعَشِيِّ يُرِيدُونَ وَجْهَهُ‌ ... [4]

انعام (6) 52

وَ اصْبِرْ نَفْسَكَ مَعَ الَّذِينَ يَدْعُونَ رَبَّهُمْ بِالْغَداةِ وَ الْعَشِيِّ يُرِيدُونَ وَجْهَهُ‌ ....

كهف (18) 28

8. نزول آرامش بر صحابه و مؤمنان حاضر در بيعت رضوان، به سبب نيّت خالص آنان:

لَقَدْ رَضِيَ اللَّهُ عَنِ الْمُؤْمِنِينَ إِذْ يُبايِعُونَكَ تَحْتَ الشَّجَرَةِ فَعَلِمَ ما فِي قُلُوبِهِمْ فَأَنْزَلَ السَّكِينَةَ عَلَيْهِمْ وَ أَثابَهُمْ فَتْحاً قَرِيباً. [5]

فتح (48) 18

ادب صحابه‌

9. رعايت احترام و ادب از سوى برخى صحابه، در محضر پيامبر صلى الله عليه و آله:

يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لا تَرْفَعُوا أَصْواتَكُمْ فَوْقَ صَوْتِ النَّبِيِّ وَ لا تَجْهَرُوا لَهُ بِالْقَوْلِ كَجَهْرِ بَعْضِكُمْ لِبَعْضٍ‌ ... إِنَّ الَّذِينَ يَغُضُّونَ أَصْواتَهُمْ عِنْدَ رَسُولِ اللَّهِ أُولئِكَ الَّذِينَ امْتَحَنَ اللَّهُ قُلُوبَهُمْ لِلتَّقْوى‌ لَهُمْ مَغْفِرَةٌ وَ أَجْرٌ عَظِيمٌ.

حجرات (49) 2 و 3

[1] . طبق نقل مفسّران، آيه مذكور درباره غزوه احُد نازل‌شده است. (مجمع‌البيان، ج 1-/ 2، ص 858)

[2] . چنان‌كه در تفاسير آمده است، آيه ياد شده مربوط به‌مجاهدان غزوه بدر است. (همان، ج 3-/ 4، ص 840)

[3] . بنا بر قولى مراد از «انفال» غنايم جنگ بدر است. (همان، ص 795)

[4] . در شأن نزول آيه آمده است كه جمعى از اشراف قريش، پيروى از پيامبر صلى الله عليه و آله را به طرد مؤمنانى چون بلال، صهيب، عمّار، خباب و ... مشروط دانستند. اين آيات در ردّ درخواست آنان نازل شد. (همان، ص 482)

[5] . «فعلم ما فى قلوبهم»، اشاره به اخلاص و صداقت آنان در بيعت با پيامبر صلى الله عليه و آله دارد. (الميزان، ج 18، ص 285)