وَ أَغْطَشَ لَيْلَها وَ أَخْرَجَ ضُحاها.

نازعات (79) 29

قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ الْفَلَقِ.

فلق (113) 1

73. شكافته شدن و طلوع صبح، برخاسته از تقدير و برنامه ريزى خداى عزيز و دانا:

فالِقُ الْإِصْباحِ‌ ... ذلِكَ تَقْدِيرُ الْعَزِيزِ الْعَلِيمِ.

انعام (6) 96

74. برطرف شدن تاريكى شب و شكافتن آن با طلوع صبح به تدبير خداوند، دليل توانمندى او بر نجات انسان از حوادث:

قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ الْفَلَقِ‌ مِنْ شَرِّ ما خَلَقَ‌ وَ مِنْ شَرِّ غاسِقٍ إِذا وَقَبَ‌ وَ مِنْ شَرِّ النَّفَّاثاتِ فِي الْعُقَدِ وَ مِنْ شَرِّ حاسِدٍ إِذا حَسَدَ.

فلق (113) 1-/ 5

عبادت در صبح‌

75. سپيده‌دم، واپسين فرصتهايى مناسب براى پرستش خدا:

وَ لا تَطْرُدِ الَّذِينَ يَدْعُونَ رَبَّهُمْ بِالْغَداةِ وَ الْعَشِيِ‌ ... [1]

انعام (6) 52

وَ اصْبِرْ نَفْسَكَ مَعَ الَّذِينَ يَدْعُونَ رَبَّهُمْ بِالْغَداةِ وَ الْعَشِيِ‌ ....

كهف (18) 28

76. عبادت خالصانه در سپيده‌دم، واپسين نشانه حضور ياد خدا در قلب انسان:

وَ اصْبِرْ نَفْسَكَ مَعَ الَّذِينَ يَدْعُونَ رَبَّهُمْ بِالْغَداةِ وَ الْعَشِيِ‌ ... وَ لا تُطِعْ مَنْ أَغْفَلْنا قَلْبَهُ عَنْ ذِكْرِنا ....

كهف (18) 28

77. مداومت گروهى از مؤمنان عصر بعثت به عبادت خالصانه در صبحگاهان و شامگاهان، به رغم محروميّتهاى مادّى:

وَ لا تَطْرُدِ الَّذِينَ يَدْعُونَ رَبَّهُمْ بِالْغَداةِ وَ الْعَشِيِّ يُرِيدُونَ وَجْهَهُ‌ ... [2]

انعام (6) 52

وَ اصْبِرْ نَفْسَكَ مَعَ الَّذِينَ يَدْعُونَ رَبَّهُمْ بِالْغَداةِ وَ الْعَشِيِّ يُرِيدُونَ وَجْهَهُ‌ ....

كهف (18) 28

78. فرمان خدا به پيامبر صلى الله عليه و آله براى شكيبايى بر هم‌نشينى و همراهى با عبادت‌كنندگان مخلص در صبح و شام:

وَ اصْبِرْ نَفْسَكَ مَعَ الَّذِينَ يَدْعُونَ رَبَّهُمْ بِالْغَداةِ وَ الْعَشِيِّ يُرِيدُونَ وَجْهَهُ‌ ....

كهف (18) 28

79. مداومت بر پرستش و نيايش خالصانه خدا در صبح و شام، مايه ارجمندى نزد خداوند و شايستگى همنشينى با پيامبر صلى الله عليه و آله:

وَ لا تَطْرُدِ الَّذِينَ يَدْعُونَ رَبَّهُمْ بِالْغَداةِ وَ الْعَشِيِّ يُرِيدُونَ وَجْهَهُ ما عَلَيْكَ مِنْ حِسابِهِمْ مِنْ شَيْ‌ءٍ وَ ما مِنْ حِسابِكَ عَلَيْهِمْ مِنْ شَيْ‌ءٍ فَتَطْرُدَهُمْ فَتَكُونَ مِنَ الظَّالِمِينَ.

انعام (6) 52

وَ اصْبِرْ نَفْسَكَ مَعَ الَّذِينَ يَدْعُونَ رَبَّهُمْ بِالْغَداةِ وَ الْعَشِيِّ يُرِيدُونَ‌ ....

كهف (18) 28

80. نهى خدا از طرد و دور كردن پرستندگان خدا در صبح و شام:

وَ لا تَطْرُدِ الَّذِينَ يَدْعُونَ رَبَّهُمْ بِالْغَداةِ وَ الْعَشِيِّ يُرِيدُونَ وَجْهَهُ‌ ....

انعام (6) 52

[1] . مقصود از «يدعون» عبادت است. (الكشّاف، ج 2، ص 27)

[2] . در شأن نزول دو آيه ياد شده آمده است كه گروهى از سران و اشراف قريش از پيامبر صلى الله عليه و آله خواسته بودند كه مؤمنان نيازمند را از خودش دور كند تا آنها به سوى حضرت بيايند آيه نازل شد و از اين كار نهى كرده است. (مجمع‌البيان، ج 3-/ 4، ص 472؛ ج 5-/ 6، ص 717)