نشانه‌گذاريهاى دابّةالارض‌

12. علامت‌گذارى افراد به نشانه‌هاى مخصوص، به امر الهى، به دست دابّةالارض:

وَ إِذا وَقَعَ الْقَوْلُ عَلَيْهِمْ أَخْرَجْنا لَهُمْ دَابَّةً مِنَ الْأَرْضِ تُكَلِّمُهُمْ أَنَّ النَّاسَ كانُوا بِآياتِنا لا يُوقِنُونَ. [1]

نمل (27) 82

دادخواهى‌

دادخواهى، به حاكم يا قاضى شكايت بردن است. [2] معادل آن در زبان عربى «تظلّم» است، كه به معناى شكايت كردن از ظلم و ستم ديگرى به حاكم مى‌باشد. [3] در اين مدخل از واژه‌هاى‌ «نزاع»، «يحكّموك»، «يتحاكموا»، «فاحكم بيننا»، «اختلاف» و سياق برخى آيات استفاده شده است.

حق دادخواهى‌

1. حق بودن دادخواهى مظلوم و اظهار آن:

لا يُحِبُّ اللَّهُ الْجَهْرَ بِالسُّوءِ مِنَ الْقَوْلِ إِلَّا مَنْ ظُلِمَ وَ كانَ اللَّهُ سَمِيعاً عَلِيماً. [4]

نساء (4) 148

دادخواهى از داود عليه السلام‌

2. داود عليه السلام، مرجعى صالح براى دادخواهى، در نظر مردم عصر خود:

إِذْ دَخَلُوا عَلى‌ داوُدَ ... قالُوا ... خَصْمانِ بَغى‌ بَعْضُنا عَلى‌ بَعْضٍ فَاحْكُمْ بَيْنَنا بِالْحَقِ‌ ....

ص (38) 22

3. دادخواهى صاحب يك ميش از داود عليه السلام، در برابر طمع تجاوزكارانه برادر داراى 99 ميش:

إِذْ دَخَلُوا عَلى‌ داوُدَ فَفَزِعَ مِنْهُمْ قالُوا لا تَخَفْ خَصْمانِ بَغى‌ بَعْضُنا عَلى‌ بَعْضٍ فَاحْكُمْ بَيْنَنا بِالْحَقِّ وَ لا تُشْطِطْ ... ء إِنَّ هذا أَخِي لَهُ تِسْعٌ وَ تِسْعُونَ نَعْجَةً وَ لِيَ نَعْجَةٌ واحِدَةٌ فَقالَ أَكْفِلْنِيها ....

ص (38) 22 و 23

4. سفارش خداوند به ياد كردن ماجراى دادخواهى متخاصمان، از داود عليه السلام:

وَ هَلْ أَتاكَ نَبَأُ الْخَصْمِ إِذْ تَسَوَّرُوا الْمِحْرابَ.

ص (38) 21

5. تشويق خداوند از پيامبر صلى الله عليه و آله، براى مطالعه ماجراى دادخواهى متخاصمان از داود عليه السلام:

وَ هَلْ أَتاكَ نَبَأُ الْخَصْمِ إِذْ تَسَوَّرُوا الْمِحْرابَ.

ص (38) 21

6. ماجراى دادخواهى از داود عليه السلام، درس‌آموز براى پيامبر صلى الله عليه و آله:

وَ هَلْ أَتاكَ نَبَأُ الْخَصْمِ إِذْ تَسَوَّرُوا الْمِحْرابَ.

ص (38) 21

[1] . در روايتى از پيامبراكرم صلى الله عليه و آله در معناى «تكلّمهم» آمده است: تكلّم آن به صورت حديث و گفتار نيست، بلكه علامتى است كه هر كه را خداوند امر فرموده به آن علامت‌گذارى مى‌كند. (الدرالمنثور، ج 6، ص 378)

[2] . فرهنگ فارسى، ج 2، ص 1479، «دادخواهى»

[3] . لسان‌العرب، ج 8، ص 264، «ظلم»

[4] . بر اساس يكى از احتمالات، معناى آيه اين است كه خداوند دوست ندارد، از ديگرى بدگويى و مذمّت و يا شكايتى بشود، مگر آنكه مظلوم باشد. (مجمع‌البيان، ج 3-/ 4، ص 202)