نام کتاب : شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه نویسنده : شریعتمداری، جعفر جلد : 3 صفحه : 755
به هر
حال خدا الطاف خفيهاى دارد كه هيچكس از عمق آن آگاه نيست،پيراهن با تمام كوچكىاش
كه چيز مهمّى نيست،گاه مىشود چند تار عنكبوت مسير زندگى قوم و ملتى را براى هميشه
عوض مىكند،آنچنان كه در داستان غار ثور و هجرت پيامبر(ص)واقع شد.(ج 385/9 و
389.)
در اين كه«قمطرير» ازچه مادهاى گرفته شده،در ميان مفسران و ارباب
لغت گفتگوست،بعضى آن را از«قمطر»مىدانند و بعضى آن را مشتق از
مادّۀ«قطر»(بر وزن مرغ)و ميم را زايده مىدانند،ولى مشهور همان نظر اوّل است
كه به معنى«شديد و عبوس» است[1].
آيۀ مورد بحث در توصيف«ابرار»است كه آنها مىگويند:«ما از
پروردگارمان خائفيم از آن روز كه عبوس و شديد است»يَوْماً عَبُوساً قَمْطَرِيراًانسان10/.
اين سخن ممكن است زبان حال«ابرار»باشد يا زبان قال آنها.
تعبير از روز قيامت به روز«عبوس»و«سخت»با اين كه عبوس از صفات
انسان است و به كسى مىگويند كه قيافهاش را درهم كشيده،به خاطر تأكيد بر وضع
وحشتناك آن روز است،يعنى آنقدر حوادث آن روز سخت و ناراحتكننده است كه نه تنها
انسانها در آن روز عبوسند،بلكه گويى خود آن روز نيز عبوس است.
(ج 355/25.)
[*]إِنّٰا
نَخٰافُ مِنْ رَبِّنٰا يَوْماً عَبُوساً قَمْطَرِيراً.«ما از
پروردگار خائفيم در آن روز كه عبوس و شديداست»انسان10/.
[1] مفردات راغب،لسان
العرب،المنجد،تفسير قرطبى و مجمع البيان.
نام کتاب : شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه نویسنده : شریعتمداری، جعفر جلد : 3 صفحه : 755