responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه نویسنده : شریعتمداری، جعفر    جلد : 3  صفحه : 71
واژۀ«ظمأ»در بخشى از آيۀ 120 سورۀ توبه چنين آمده است:

...ذٰلِكَ بِأَنَّهُمْ لاٰ يُصِيبُهُمْ ظَمَأٌ...«...اين به خاطر آن است كه هيچ تشنگى به آنها نمى‌رسد...» كلمۀ«ظمان»به معنى«تشنه»از مادّۀ مذكور گرفته شده،چنان كه در آيۀ 39 سورۀ نور مى‌خوانيم:

«و كسانى كه كافر شدند اعمالشان همچون سرابى است در يك كوير كه انسان تشنه، آن را از دور آب مى‌پندارد...»...يَحْسَبُهُ الظَّمْآنُ مٰاءً...نور39/.(ج 186/8،ج 320/13،ج 490/14.)

ظن‌ن

ظَنّ:(نجم28/.)[*]

واژۀ«ظنّ»(گمان)دو معنى متفاوت دارد:

گاه به معنى گمانهاى بى‌پايه و هم‌رديف«هواى نفس و اوهام و خرافات»است(منظور از اين كلمه در آيۀ مورد بحث همين معنى است).

و گاه به معنى گمانهايى است كه معقول و موجه است و غالبا مطابق واقع و مبناى كار عقلا در زندگى روزمره مى‌باشد،مانند شهادت شهود در محكمه و دادگاه،يا«قول اهل خبره»و يا«ظواهر الفاظ»و امثال آن‌كه اگر اين گونه گمانها را از زندگى بشر برداريم و تنها تكيه بر يقين قطعى كنيم نظام زندگى بكلى متلاشى مى‌شود.

(بدون شك اين قسم از ظنّ داخل در اين گونه آيات نيست و شواهد فراوانى در خود آيات بر اين معنى وجود دارد،و به تعبير ديگر قسم دوم در حقيقت يك نوع علم عرفى است


[*]وَ مٰا لَهُمْ بِهِ مِنْ عِلْمٍ إِنْ يَتَّبِعُونَ إِلاَّ الظَّنَّ وَ إِنَّ الظَّنَّ لاٰ يُغْنِي مِنَ الْحَقِّ شَيْئاً.«آنها هرگز به اين سخنيقين ندارند تنها از ظنّ و گمان بى‌پايه پيروى مى‌كنند با اين كه گمان هرگز انسان را بى‌نياز از حق نمى‌كند»نجم28/.

نام کتاب : شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه نویسنده : شریعتمداری، جعفر    جلد : 3  صفحه : 71
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست