به هر حال،اين موضوع منحصر به جنگ تبوك و زمان پيامبر(ص)نبود،در هر جامعه‌اى گروهى تنبل يا منافق و طماع و فرصت طلب وجود دارند كه هميشه منتظرند لحظات پيروزى و نتيجه گيرى فرارسد،آنگاه خود را در صف اوّل جا بزنند،فرياد بكشند، گريبان چاك كنند و خود را نخستين مجاهد و برترين مبارز و دلسوزترين افراد معرفى كنند تا بدون زحمت از ثمرات پيروزى ديگران بهره گيرند.(ج 426/7.)

مقتصد:(فاطر32/.)[*]

از مادّۀ«قصد»به معنى«اعتدال در كار و وفاى به عهد»است.

آيۀ مورد بحث، دربارۀ حاملان و وارثان حقيقى كتاب آسمانى(قرآن مجيد)سخن مى‌گويد كه بعد از نزول آن بر قلب پاك پيامبر(ص)در حفظ و پاسدارى آن كوشش كردند.

مى‌فرمايد:«سپس اين كتاب آسمانى را به گروهى از بندگان برگزيده خود به ارث داديم (امّا)از ميان آنها عدّه‌اى بر خود ستم كردند و عدّه‌اى ميانه‌رو بودند و عدّه‌اى به اذن خدا در نيكيها از همه پيشى گرفتند...»فَمِنْهُمْ ظٰالِمٌ لِنَفْسِهِ وَ مِنْهُمْ مُقْتَصِدٌ وَ مِنْهُمْ سٰابِقٌ بِالْخَيْرٰاتِ بِإِذْنِ اللّٰهِفاطر32/.

اين آيه به يك تقسيم‌بندى مهم در اين زمينه پرداخته،مى‌گويد:از ميان آنها عده‌اى به خويشتن ستم كردند و گروهى راه ميانه را در پيش گرفتند و گروهى به فرمان خدا در نيكيها بر ديگران پيشى گرفتند و اين فضيلت بزرگى است.

ظاهر آيه اين است كه اين گروههاى سه‌گانه در ميان«برگزيدگان خداوند»كه وارثان و حاملان كتاب الهى هستند مى‌باشند.به تعبير ديگر:خداوند پاسدارى اين كتاب آسمانى را بعد از پيامبرش بر عهدۀ اين امّت گذاشته،امّتى كه برگزيدۀ خداست،ولى در ميان اين امّت گروههاى مختلفى يافت مى‌شوند:بعضى به وظيفۀ بزرگ خود در پاسدارى از اين

[*]ثُمَّ أَوْرَثْنَا الْكِتٰابَ الَّذِينَ اصْطَفَيْنٰا مِنْ عِبٰادِنٰا فَمِنْهُمْ ظٰالِمٌ لِنَفْسِهِ وَ مِنْهُمْ مُقْتَصِدٌ وَ مِنْهُمْ سٰابِقٌبِالْخَيْرٰاتِ بِإِذْنِ اللّٰهِ ...فاطر32/.

• ترجمه نوع 1
• ترجمه نوع 2
• ترجمه نوع 3