جمع«قسّيس»بنا به گفته بعضى در اصل همان«كشيش»بوده كه معرّب گشته
است.
تفسير نمونه،كشيش را در اصل يك لغت سريانى مىداند كه به معنى
پيشوا و راهنماى مذهبى مسيحيان مىباشد و به عربى قسيس گفته مىشود.
در آيۀ مورد بحث،مقايسهاى ميان يهوديان و مسيحيانى كه معاصر
پيامبر اسلام(ص) بودهاند شده است و خطاب به پيامبر(ص)مىگويد:«به طور مسلم،يهود و
مشركان را دشمنترين مردم نسبت به مؤمنان خواهى يافت ولى آنها را كه مىگويند
مسيحى هستيم نزديكترين دوستان به مؤمنان مىيابى،اين به خاطر آن است كه در ميان
آنها افرادى دانشمند و تارك دنيا هستند...»ذٰلِكَ بِأَنَّ مِنْهُمْ
قِسِّيسِينَ وَ رُهْبٰاناًمائده82/.
در آيۀ مذكور يهود و مشركان در يك صف قرار داده شدهاند و
مسيحيان در صف ديگر.
تاريخ اسلام بخوبى گواه اين حقيقت است كه در بسيارى از صحنههاى
نبردهاى ضد اسلامى،يهود به طور مستقيم يا غير مستقيم دخالت داشتند و از هرگونه
كارشكنى و دشمنى خوددارى نمىكردند.افراد بسيار كمى از آنها به اسلام گرويدند،در
حالى كه در غزوات اسلامى،كمتر مسلمانان را مواجه با مسيحيان مىبينيم.قرآن دليل
اين تفاوت روحيه و خط مشى اجتماعى را طى چند جمله بيان مىكند و مىگويد:مسيحيان
معاصر پيامبر(ص)امتيازاتى داشتند كه در يهود نبود.نخست اين كه در ميان آنها جمعى
دانشمند بودند كه بهاندازۀ دانشمندان دنياپرست يهود در كتمان حقيقت كوشش
نداشتند و نيز در ميان آنها جمعى تارك دنيا بودند كه درست در نقطۀ مقابل
حريصان يهود گام برمىداشتند،
[*]...ذٰلِكَ
بِأَنَّ مِنْهُمْ قِسِّيسِينَ وَ رُهْبٰاناً...«...اين به خاطر آن است
كه در ميان آنها افرادى دانشمندو تارك دنيا هستند...»مائده82/.
نام کتاب : شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه نویسنده : شریعتمداری، جعفر جلد : 3 صفحه : 657