نام کتاب : شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه نویسنده : شریعتمداری، جعفر جلد : 3 صفحه : 548
ميان
مردم به وجود آورد اشاره مىكند.توضيح اين كه پيامبر اسلام(ص)مدت سيزده سال پس از
بعثت در مكه و چند ماه بعد از هجرت در مدينه به امر خدا بهسوى بيت المقدس نماز مىخواند،ولى
بعد از آن قبله تغيير يافت و مسلمانان مأمور شدند بهسوى كعبه نماز بگزارند.
در اين كه مدت عبادت مسلمانان بهسوى بيت المقدس در مدينه چند ماه بود
مفسران اختلاف نظر دارند،از هفت ماه تا هفده ماه ذكر كردهاند،ولى هرچه بود در اين
مدت مورد سرزنش يهود قرار داشتند،چرا كه بيت المقدس در اصل قبلۀ يهود
بود،آنها به مسلمانان مىگفتند:اينان از خود استقلال ندارند و بهسوى قبلۀ
ما نماز مىخوانند و اين دليل آن است كه ما برحقيم.
اين گفتگوها براى پيامبر اسلام و مسلمانان ناگوار بود،آنها از يكسو
مطيع فرمان خدا بودند و ازسوىديگر طعنههاى يهود از آنها قطع نمىشد،براى همين
جهت پيامبر(ص) شبها به طرف آسمان مىنگريست،گويا در انتظار وحى الهى بود.
مدتى از اين انتظار گذشت،تا اين كه فرمان تغيير قبله صادر شد و در
حالى كه پيامبر(ص)دو ركعت نماز ظهر را در مسجد«بنى سالم» بهسوى بيت المقدس خوانده
بود جبرئيل مأمور شد بازوى پيامبر(ص)را بگيرد و روى او را بهسوى كعبه
برگرداند[1].
يهود از اين ماجرا سخت ناراحت شدند و طبق شيوۀ ديرينۀ
خود به بهانهجويى و ايراد گيرى پرداختند.آنها قبلا مىگفتند:ما بهتر از مسلمانان
هستيم،چرا كه آنها از نظر قبله استقلال ندارند و پيرو ما هستند،امّا همينكه دستور
تغيير قبله از ناحيۀ خدا صادر شد زبان به اعتراض گشودند،چنان كه قرآن در
آيۀ مورد بحث مىگويد:
«بزودى بعضى از سبكمغزان مردم مىگويند چه چيز آنها(مسلمانان)را
از قبلهاى كه برآن بودند برگردانيد؟» چرا اينها از قبلۀ پيامبران
پيشين،امروز اعراض كردند؟اگر قبلۀ اوّل صحيح بود اين تغيير چه معنى دارد؟و
اگر دومى صحيح است چرا سيزده سال و چند ماه بهسوى