به طورى كه راغب در مفردات مىگويد به معنى«پيروزى توأم با
سلامت»است و در 19 مورد از آيات قرآن به كار رفته،گاه توصيف به«مبين»شده(فوز
المبين)و گاه توصيف به «كبير»اما در غالب آيات،توصيف به«عظيم»شده و معمولاً در
مورد بهشت و نجات در آخرت است هرچند با از دست دادن مواهب مادى دنيا همراه باشد.
طبق روايت معروفى،امير مؤمنان على(ع)آنگاه كه فرق مباركش در محراب
عبادت با شمشير جنايتكار روزگار«عبد الرحمن بن ملجم»شكافته شد صدا زد فزت و ربّ
الكعبه.
«سوگند به خداى كعبه پيروز شدم»(و سعادت نامۀ من با خون سرم
امضا شد).
آرى گاهى امتحانات پروردگار آنچنان سخت و طاقتفرساست كه ايمانهاى
سست را از بيخ و بن بر مىكند و قلبها را واژگون مىكند،تنها مؤمنان راستين كه از
نعمت سكينه و آرامش بهرهمندند مقاومت مىكنند و از پيامدهاى آن در قيامت نيز بهرهمند
خواهند بود و اين راستى فوز عظيمى است.
در آيۀ 30 سورۀ جاثيه به جملۀ:...ذٰلِكَ هُوَ الْفَوْزُ
الْمُبِينُ[**]برخورد
مىكنيم،اين جمله يكبار ديگر در سورۀ انعام آيۀ 16 تكرار شده
است،منتها در آنجا «فوز مبين» (پيروزى آشكار)در مورد كسانى است كه از عذاب الهى
رهايى مىيابند،امّا در اين جا دربارۀ مؤمنانى است كه عمل صالح انجام مىدهند
و وارد بهشت و رحمت الهى مىشوند و در واقع هر دو پيروزى بزرگ است:نجات از عذاب و
دخول در كانون رحمت حق.
در اين جا ممكن است اين سؤال پيش آيد كه آيا مؤمنانى كه فاقد عمل
صالح هستند وارد بهشت نمىشوند؟ پاسخ اين است كه وارد بهشت مىشوند،امّا بعد ازآنكه
مجازات خود را در دوزخ