نام کتاب : شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه نویسنده : شریعتمداری، جعفر جلد : 3 صفحه : 448
دليلى
بر ضد شما نداشته باشند،آنگاه آيۀ مذكور نازل شد و به آنها پاسخ گفت.
در حقيقت آيۀ فوق مىگويد،اگر مىبينيد آنها تسليم بيانات
زندۀ قرآن و اعجاز پيامبر اسلام(ص)نمىشوند نگران نباشيد،اينها فرزندان همان
كسانى هستند كه به عنوان برگزيدگان قوم همراه موسى به كوه طور رفتند و سخنان خدا
را شنيدند و دستورهاى او را درك كردند و به هنگام بازگشت آنها را تحريف كردند.
از جملۀ:وَ قَدْ كٰانَ فَرِيقٌ مِنْهُمْ...چنين
استفاده مىشود كه همۀ آنها تحريفگر نبودند، بلكه اين تنها كار گروهى بوده
كه شايد اكثريت را تشكيل مىدادند.(ج 313/1.)
در اصل به معنى چيزى است كه حق را از باطل جدا مىكند و
وسيلۀ شناسايى اين دو است.آيه مىفرمايد:«ما به موسى و
هارون«فرقان»(وسيلۀ جدا كردن حق از باطل)و نور و آنچه مايۀ يادآورى پرهيزگاران
است داديم».
در اين كه منظور از«فرقان»در آيۀ مورد بحث چيست؟تفسيرهاى
متعددى ذكر كردهاند.بعضى آن را به معنى«تورات»،و بعضى شكافته شدن دريا براى بنى
اسرائيل كه نشانۀ روشنى از عظمت حق و حقانيت موسى بود،دانستهاند.در حالى كه
بعضى اشاره به ساير معجزات و دلايلى كه در اختيار موسى و هارون بود،مىدانند.
ولى اين تفسيرها هيچكدام منافاتى با هم ندارند،چرا كه ممكن است
فرقان،هم اشاره به«تورات»و هم اشاره به«ساير معجزات و دلايل»موسى(ع)باشد.در ساير
آيات نيز«فرقان»به خود«قرآن»[**]،و گاه
به پيروزيهاى معجزآساى پيامبر(ص)اطلاق شده است،مانند جنگ بدر كه در قرآنيَوْمَ الْفُرْقٰانِ(انفال41/)ناميده
شده است.
امّا اين كه چرا قرآن،فرقان ناميده شده؟به خاطر اين است
كه«فرقان»در لغت به معنى
[**]تَبٰارَكَ
الَّذِي نَزَّلَ الْفُرْقٰانَ عَلىٰ عَبْدِهِ لِيَكُونَ
لِلْعٰالَمِينَ نَذِيراً.«بزرگ و پربركت است خدايى
كهفرقان(قرآن)را بر بندهاش نازل كرد تا جهانيان را انذار كند(و از عذاب و
كيفر الهى بترساند)»فرقان1/.
نام کتاب : شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه نویسنده : شریعتمداری، جعفر جلد : 3 صفحه : 448