شيطان مى‌داند قدرت بر گمراه ساختن همۀ بندگان خدا را ندارد و تنها افراد هوس‌باز و ضعيف الايمان و ضعيف الاراده هستند كه در برابر او تسليم مى‌شوند،چرا كه خداوند او را از رحمت خويش دور ساخته و در حقيقت ريشۀ تمام بدبختيها و ويرانگريهاى او همين دورى از رحمت خداست كه براثر كبر و نخوت دامنش را گرفت.بديهى است چنين موجودى كه براثر دورى از خدا از هرگونه خير و خوبى خالى است نمى‌تواند اثر مفيدى در زندگى ديگران داشته باشد.(ج 136/4-137.)

فارض:(بقره68/.)[*]

چنان كه«راغب»در مفردات مى‌گويد،به معنى«گاو مسنّ»است،ولى بعضى از مفسران گفته‌اند گاوى است كه مخصوصا به مرحله‌اى از پيرى رسيده كه ديگر زاد و ولد نمى‌كند.

در قاموس قرآن آمده است كه«فارض»به معنى«سالخورده و پير»است و به قولى آن گاوى است كه بسيار زاييده باشد(و براثر زاييدن دنده‌هايش باز و گشاد شود).

در وجه تسميه«فارض»گفته شده كه حيوان از اعمال شاقّ،خودش را قطع و آسوده كرده باشد(زيرا يكى از معانى فارض،جدايى و بركنارى از كار است).به هر حال ترجمۀ آيۀ مورد بحث اين است كه موسى(ع)در پاسخ بنى اسرائيل«گفت:خداوند مى‌فرمايد بايد ماده‌گاوى باشد كه نه پير و از كارافتاده و نه بكر و جوان،بلكه ميان اين دو باشد...»لاٰ فٰارِضٌ وَ لاٰ بِكْرٌ عَوٰانٌ بَيْنَ ذٰلِكَبقره68/.(ج 304/1.)

[*]...قٰالَ إِنَّهُ يَقُولُ إِنَّهٰا بَقَرَةٌ لاٰ فٰارِضٌ وَ لاٰ بِكْرٌ عَوٰانٌ بَيْنَ ذٰلِكَ ...بقره68/.

• ترجمه نوع 1
• ترجمه نوع 2
• ترجمه نوع 3