از مادّۀ«طمس»(بر وزن شمس)به معنى«محو كردن و از بين بردن
آثار چيزى»است آيه مىگويد:«در آن هنگام كه ستارگان محو و تاريك شوند»فَإِذَا النُّجُومُ طُمِسَتْمرسلات8/.
واژۀ«طمس»در اين آيه ممكن است اشاره به محو نور ستارگان باشد
يا متلاشى شدن آنها،ولى تفسير اول مناسبتر است،همان گونه كه در آيۀ 2
سورۀ تكوير آمده است:وَ إِذَا النُّجُومُ انْكَدَرَتْ .«در آن
هنگام كه ستارگان تاريك شوند» اين واژه،در آيات زير به همان معناى محو كردن و از
بين بردن آثار چيزى آمده است:
1.وَ لَوْ نَشٰاءُ لَطَمَسْنٰا عَلىٰ أَعْيُنِهِمْ ...«و
اگر بخواهيم چشمان آنها را محو مىكنيم...»يس66/.
در اين آيه،«طمس»اشاره به محور نور چشم يا محور خود چشم است به
طورى كه چيزى از آن باقى نماند و بكلى محو شود.
2....رَبَّنَا اطْمِسْ عَلىٰ أَمْوٰالِهِمْ ...«(موسى
گفت:)پروردگارا!اموال آنها (فرعونيان)را نابود كن...[**]»يونس88/.
[**] جالب اين كه به موجب بعضى از
روايات،پس از اين نفرين،اموال فرعونيان به صورت سفال وسنگ درآمد،شايد كنايه
از اين باشد كه آنچنان بحران اقتصادى دامانشان را گرفت كه ارزش
ثروتهايشانبكلى سقوط كرد و همچون سفال بىقيمت شد(بنابراين«طمس»به طور كنايه
در مورد چيزهايى كه از اثر وخاصيت افتاده نيز گفته مىشود).«نمونه،ج 372/8.»
نام کتاب : شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه نویسنده : شریعتمداری، جعفر جلد : 3 صفحه : 33