تعليم و تدريس:(آل عمران79/.)[*]

در آيۀ مورد بحث به مسئله«تعليم»و سپس به مسئله«تدريس»اشاره شده است.

تفاوت اين دو كلمه از اين نظر است كه تعليم معنى وسيع و گسترده‌اى دارد كه هرگونه ياد دادن از طريق گفتار و كردار نسبت به افراد باسواد و بى‌سواد را شامل مى‌شود،ولى تدريس به تعليماتى گفته مى‌شود كه از روى كتاب و دفترى باشد و نسبت به تعليم به اصطلاح «اخص»است.(ج 482/2.)

اعلام:(شورى32/.)[**]

جمع«علم»(بر وزن قلم)به معنى«كوه»است،ولى در اصل به معنى علامت و اثرى است كه از چيزى خبر مى‌دهد،مانند«علم الطريق»(نشانه‌هاى راه)و«علم الجيش» (پرچم لشكر)و مانند آن،و اگر به«كوه»،«علم»گفته مى‌شود به خاطر همين است كه از دور نمايان است و گاه بر فراز آن آتشى مى‌افروختند تا نشانه‌اى براى رهگذران باشد،ولى بود و نبود آتش در اين نامگذارى تأثيرى ندارد.

در اين آيه به بيان نشانه‌هاى پروردگار و دلايل توحيد پرداخته،مى‌گويد:«از نشانه‌هاى خداوند كشتيهايى است همچون كوهها كه بر صفحۀ درياها به حركت در مى‌آيد».

به اين ترتيب قرآن مجيد در اين آيه-همچون آيات متعدد ديگر-حركت كشتيهاى كوه پيكر را بر صفحۀ درياها براثر وزش بادهاى منظم از نشانه‌هاى خداوند مى‌شمرد.

اگر زورق يا قايق كوچكى بر صفحۀ آب به خاطر وزش باد حركت كند زياد مهمّ نيست، مهمّ آن است كه كشتيهاى كوه پيكر با وزش امواج لطيف هوا با عدّۀ زيادى مسافر و بار فراوان به حركت درآيد و هزاران كيلومتر راه را در ميان دو نقطه بپيمايد و به مقصد برسد.

(ج 450/20،ج 129/23.)

[*]...كُونُوا رَبّٰانِيِّينَ بِمٰا كُنْتُمْ تُعَلِّمُونَ الْكِتٰابَ وَ بِمٰا كُنْتُمْ تَدْرُسُونَ .«...مردمى الهى باشيد بهآن‌گونه كه كتاب خدا را آموخته‌ايد و درس خوانده‌ايد»آل عمران79/.

[**]وَ مِنْ آيٰاتِهِ الْجَوٰارِ فِي الْبَحْرِ كَالْأَعْلاٰمِ .شورى32/.

• ترجمه نوع 1
• ترجمه نوع 2
• ترجمه نوع 3