دربارۀ تفاوت ميان«عفو»و«صفح»و«غفران»،با توجه به مفهوم لغوى آنها در آيۀ 14 سورۀ تغابن[*]روشن مى‌شود كه سلسله‌مراتب بخشش گناه را بيان مى‌كند،زيرا«عفو»به معنى صرف نظر كردن از مجازات است و«صفح»مرتبۀ بالاترى است،يعنى ترك هرگونه سرزنش،و«غفران»به معنى پوشاندن گناه و به فراموشى سپردن است[**].(ج 298/2، ج 411/23،ج 205/24.)

عافين:(آل عمران134/.)[***]

به معنى«بخشندگان و درگذرندگان»است.در اين آيه از صفات برجستۀ پرهيزكاران ياد شده است،كسانى كه خشم خود را فرومى‌برند و از خطاى مردم مى‌گذرند.

پيامبر اكرم(ص)مى‌فرمايد:«آن كسى كه خشم خود را فروببرد با اين كه قدرت بر اعمال آن دارد خداوند دل او را از آرامش و ايمان پر مى‌كند».اين حديث مى‌رساند كه فروبردن خشم اثر فوق‌العاده‌اى در تكامل معنوى انسان و تقويت روح ايمان دارد.

جملۀ:...وَ الْعٰافِينَ عَنِ النّٰاسِ«آنها از خطاى مردم مى‌گذرند»(در آيۀ مورد بحث) به ما مى‌فهماند كه فروبردن خشم بسيار خوب است،امّا به تنهايى كافى نيست،زيرا ممكن است كينه و عداوت را از قلب انسان ريشه كن نكند،در اين حال براى پايان دادن

[*]...وَ إِنْ تَعْفُوا وَ تَصْفَحُوا وَ تَغْفِرُوا فَإِنَّ اللّٰهَ غَفُورٌ رَحِيمٌ .«...و اگر عفو كنيد و صرف نظرنماييد و ببخشيد(خدا شما را مى‌بخشد)،چرا كه خداوند بخشنده و مهربان است»تغابن14/.

[**] بحث كوتاه و مفيدى زير عنوان:«آيا گذشت(عفو)از ستمگر موجب تقويت او نيست؟»در جلدچهارم تفسير نمونه،صفحه 186 آمده كه توضيح آن در اين جا خارج از بحث ماست،خوانندگان به آنجامراجعه فرمايند.

[***]...وَ الْكٰاظِمِينَ الْغَيْظَ وَ الْعٰافِينَ عَنِ النّٰاسِ وَ اللّٰهُ يُحِبُّ الْمُحْسِنِينَ .«...(همانها)كه خشم خود رافرومى‌برند و از خطاى مردم مى‌گذرند و خدا نيكوكاران را دوست دارد»آل عمران134/.

• ترجمه نوع 1
• ترجمه نوع 2
• ترجمه نوع 3