نام کتاب : شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه نویسنده : شریعتمداری، جعفر جلد : 3 صفحه : 160
مفهوم
آن«يارى كردن»در مقابل دشمنان است و اگر جلوگيرى از گناه باشد،مفهوم آن «مجازات و
تنبيه»است و لذا به مجازاتهاى خفيف«تعزير»مىگويند،براى اين كه بهوسيلۀ آن
در حقيقت كمكى به گناهكاران شده و از گناه بازداشته شدهاند و اين نشان مىدهد كه
مجازاتهاى اسلامى جنبۀ انتقامى ندارد،بلكه جنبۀ تربيتى دارد و لذا نام
آن هم«تعزير» گذاشته شده است.(ج 310/4،ج 398/6،ج 42/22.)
در لغت عرب همان«عزرا»در لغت يهود است و از آنجا كه عرب به هنگامى
كه نام بيگانهاى را به كار مىبرد معمولا در آن تغييرى ايجاد مىكند،مخصوصا گاه
براى اظهار محبت،آن را به صيغۀ«تصغير»درمىآورد،«عزرا»را نيز تبديل
به«عزير»كرده است، همان گونه كه نام اصلى«عيسى»كه«يسوع»است و«يحيى»كه«يوحنا»است پس
از نقل به زبان عربى دگرگون شده و به شكل:«عيسى»و«يحيى»درآمده است[1].
به هر حال«عزير»يا«عزرا»در تاريخ يهود موقعيت خاصى دارد تا آنجا كه
بعضى اساس مليت و درخشش تاريخ اين جمعيت را به او نسبت مىدهند و در واقع او خدمت
بزرگى به اين آيين كرد،زيرا در واقعۀ«بختالنصر »پادشاه«بابل»بود كه وضع
يهود بكلى درهم ريخته شد،شهرهاى آنها به دست سربازان بختالنصر افتاد و معبدشان
ويران و كتاب آنها تورات سوزانده شد،مردانشان به قتل رسيدند و زنان و كودكانشان
اسير شدند و به بابل انتقال يافتند و حدود يك قرن در آنجا بودند،«كورش»پادشاه
ايران،«بابل»را فتح كرد،«عزرا»كه يكى از بزرگان يهود بود نزد وى آمد و براى آنها
[1] منظور از«تصغير»همانطور كه
در بحثهاى ادبى آمده است اين است كه:براى بيان نوع كوچكچيزى صيغۀ خاصى
از اسم اصلى مىسازند مانند«رجل»(مرد)كه تصغير آن«رجيل»(مرد كوچك)است،امّا
گاهى به كار بردن اين كلمه به خاطر كوچكى نيست،بلكه براى اظهار محبت به شخص يا
چيزى است،همان گونه كه انسان نسبت به فرزند خود اظهار محبت مىكند.
نام کتاب : شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه نویسنده : شریعتمداری، جعفر جلد : 3 صفحه : 160