فضيلت امير مؤمنان عليه السّلام كه قرآن بر آن دلالت مى‌كند، چيست؟»

امام رضا عليه السّلام گفتند: «حديث مباهله». سپس امام عليه السّلام آيه مباهله را قرائت كردند و در توضيح آن گفتند: «مراد از" أبناء" حسن و حسين عليهما السّلام هستند؛ مقصود از" نساء" حضرت زهرا عليها السّلام مى‌باشد و مراد از" أنفسنا" امير مؤمنان عليه السّلام است كه به حكم خداوند، نفس پيامبر صلّى اللّه عليه و آله است. از طرفى مى‌دانيم كه هيچ آفريده‌اى برتر از رسول اللّه صلّى اللّه عليه و آله نيست و به حكم پروردگار هيچ‌كس نبايد از نفس رسول اللّه صلّى اللّه عليه و آله برتر باشد».

مأمون پرسيد: «به چه دليل مى‌گوييد:" أنفسنا" يعنى امير مؤمنان عليه السّلام؟ ممكن است مقصود خود پيامبر صلّى اللّه عليه و آله باشد».

امام رضا عليه السّلام در پاسخ گفتند: «اين سخن تو، به قرينه كلمه" ندع"[1]، درست نيست؛ چرا كه كسى خودش را دعوت نمى‌كند. دعوت‌كننده همواره ديگرى را دعوت مى‌كند و از آنجا كه رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله مردى را، به جز امير مؤمنان عليه السّلام، در مباهله دعوت نكرده بود، ثابت مى‌شود كه على عليه السّلام نفس پيامبر صلّى اللّه عليه و آله است»[2].

روايت شجره واحده‌

پيغمبر اكرم صلّى اللّه عليه و آله همواره توجه ويژه‌اى به مولا امير مؤمنان عليه السّلام داشت و او را هم‌رديف خود مى‌دانست. جابر بن عبد اللّه انصارى نقل مى‌كند كه حضرت رسول صلّى اللّه عليه و آله فرمود: «من و على از يك درختيم و بقيه مردم از درخت‌هاى ديگر».

به‌طور قطع مراد پيغمبر صلّى اللّه عليه و آله اين نيست كه من و على از يك ريشه نسبى و هر دو فرزندان عبد المطلب هستيم؛ چرا كه همه عموها و پسرعموهاى پيامبر نيز از يك ريشه نسبى بودند. به‌علاوه اگر ريشه نسبى مقصود باشد، ويژگى خاصى براى على عليه السّلام ثابت نمى‌شود.

بنابراين سخن پيامبر صلّى اللّه عليه و آله اشاره دارد به نور نبوت و ولايت كه اين دو از ازل يك‌جا

[1] . دعوت كنيم.

[2] . بحار، ج 10، ص 350 و 351.