در آن مقدمه مبلغى اخراجات كرده، الحال ادّعاى اخراجات را بر عمو يا دختر مىتواند كرد يا نه؟

جواب:

هرگاه عمو به وكالت و رخصت دختر؛ او را نامزد كرده، و آن شخص به اطلاع و رضاى دختر؛ آن اخراجات را نموده، و بدون عذر شرعى؛ دختر او را جواب داده غرامت آنها بر دختر است، و الّا پس اگر عمو ادعاى وكالت و اذن دختر را [1] نموده، و كذبش بر آن شخص ظاهر نبوده غرامت بر عموست، و الّا غرامت بر همان شخص است، و ادّعا بر ديگرى نمىتواند كرد، و اللّه العالم.

سؤال قد [104]:

هرگاه كسى نذر كند كه: هرگاه شطرنج ببازد، قربة الى اللّه به تضعيف حويزه [2] در خانههاى شطرنج؛ آنچه از حويزه سهم خانۀ آخرين شود؛ در راه خدا تصدّق كند، به اين معنى كه از براى خانۀ اوّل يك حويزه، و از براى [3] دويم دو حويزه، و از براى سيّم چهار، و همچنين تا آخر خانهها تضعيف نمايد، و سهم خانۀ آخر را تصدّق كند، و الحال نذر را شكسته است چه قدر بايد تصدّق كند؟

جواب:

نذر مذكور باطل است، زيرا كه: خارج است از قدرت بشر، و چيزى بر آن شخص به سبب اين نذر لازم نمىآيد، هرچند كه شطرنج بازى حرام و موجب گناه است، بلكه اگر به عوض حويزه دانۀ گندم نذر كند نيز باطل است، به سبب آنكه آن قدر گندم تحت قدرت بشريّت نيست كه به هم رساند، و شايد كه سائل اين را نيز دانسته، و غرض امتحان حقير بوده باشد، لهذا آن را

[1] ه: را در آن مقدمه.

[2] حويزه معادل يك مثقال شرعى مىباشد. (مراجعه شود به كتاب حاضر صفحه 82).

[3] ج: براى خانه.