نام کتاب : ادوار فقه ( فارسي ) نویسنده : شهابی، محمود جلد : 3 صفحه : 37
بسيارى از ايشان از صحابه بودهاند و حديث از آنان روايت گرديده است . ابن حجر كه كتاب « الإصابه » را براى تمييز صحابه نوشته ، چنان كه خود در آغاز كتاب آورده كتاب خود را به ترتيب حروف هجاء منظَّم و هر حرفى را بر چهار قسم مرتب ساخته : قسم نخست كسانى هستند كه صحابه بودن ايشان از راه روايت از آنان يا از غير آنان . . وارد شده است قسم دوم كسانى هستند كه در عهد پيغمبر ولادت يافته و در عداد صحابه ياد شدهاند . . قسم سيم كسانى هستند كه جاهليّت و اسلام را ادراك كرده ( مخضرمان ) و هم طبقه با اصحاب بودهاند نه اين كه از اصحاب . . قسم چهارم كسانى هستند كه در كتب مربوط به صحابه به اشتباه و توهّم و از راه غلط و خطاء ياد گرديدهاند . آنگاه پس از اين كه رجال را بعنوان « نام » در سه جلد و هم رجال را تحت عنوان « كنيه » در قسمت نخست از جلد چهارم استقصاء كرده قسمت دوم آن را تحت عنوان « كتاب النّساء على الترتيب السابق » يعنى به ترتيب حروف هجاء ، و به ترتيب هر حرفى را به چهار قسم كه در قسمت رجال ياد كرده و آورده يك هزار و پانصد و بيست و دو تن از زنان را ، كه از بسيارى از آنان حديث نقل شده و مدرك حكم فقهى گرديده ، نام برده و ترجمه كرده است از جمله جميله خزرجيّه دختر ابىّ بن سلول است كه اوّلين خلع در اسلام به وسيلهء او اتفاق افتاده چه او زن ثابت بن قيس بن شماس بوده و سر از فرمان او باز زده پس پيغمبر ( ص ) او را خواسته و گفته است « ما كرهت من ثابت ؟ » او پاسخ داده است : دمامت او ( زشت رويى ) پيغمبر ( ص ) گفته است : « أتردّين عليه حديقته » جواب داده است : آرى . پس پيغمبر ميان آن دو تفريق كرده است و از اين عباس روايت است كه « اوّل خلع كان فى الاسلام ، اخت عبد الله بن ابىّ . . »
نام کتاب : ادوار فقه ( فارسي ) نویسنده : شهابی، محمود جلد : 3 صفحه : 37