بى‌اعتبار دانست همان طور كه قضيه بعضيه مهمله كمية الموضوع را كه گذشت.

قَضاياى مُحيطَه‌

- (اصطلاح منطقى) مراد از قضاياى محيطه قضاياى كليه است (ش ص 88) رجوع به قضايا شود

قَضيَّه‌

- (اصطلاح منطقى) قضيه عبارت از گفتارى است كه محتمل صدق و كذب باشد بدين معنى كه با قطع نظر از خبردهنده آن و بدون توجه بعلائم و قرائنى كه ممكن است جنبه صدق و يا كذب آن را ترجيح دهد هيچ يك از دو طرف صدق و كذب بر ديگرى برترى نداشته باشند و مراد از آنكه گويند قضيه گفتارى است قضيه ملفوظه است نه قضيه معقوله و قضيه معقوله همان صورت ذهنى قضيه ملفوظه است.

رجوع به قضايا شود (از كشف المراد ص 5 لا 5- ش ص 63 مجموعه دوم ص 26، 23).

قَضيَّه بَسيطه‌

- (اصطلاح منطقى) هر قضيه كه متضمن حكم ايجابى به تنهائى يا سلبى فقط باشد و مقيد بقيد لادوام و لاضرورت و مشروط بشرط امكان و غيره نباشد كه اشاره بقضيه ديگرى مقابل آن باشد آن قضيه را بسيطه مينامند و اگر بوسيله اضافه كردن قيدى و شرطى منحل بدو قضيه شود كه يكى موجبه و ديگرى سالبه باشند چنين قضيه را مركبه مينامند.

(از ش ص 8 لا 8- دستور ج 3، ص 82).

قَضيَّه ثُلاثيَّه‌

- (اصطلاح منطقى) رجوع بقضيه ثنائيه شود. و رجوع به قضايا شود.

قَضيَّه ثُنائيَّه‌

- (اصطلاح منطقى) هرگاه رابطه ميان موضوع و محمول ذكر نشده باشد مانند «زيد، قائم» ثنائيه گويند و اگر رابطه مذكور باشد «زيد قائم است» آن قضيه را ثلاثيه نامند.

(از اساس الاقتباس ص 66).

رجوع به قضايا شود.

قَضيَّه جُزويَّه‌

- اگر موضوع در قضيه جزوى بوده مانند «بعض انسانها عالمند» چنين قضيه را جزويه گويند موجبه باشد يا سالبه‌

قَضيَّه حَقيقيَّه‌

- (اصطلاح منطقى) قضيه حقيقيه قضيه‌اى است كه موضوع و محكوم عليه آن اعم از موجود در خارج باشد بالفعل يا نباشد و بعبارت ديگر مطلق مصاديق محققة الوجود و يا مقدرة الوجود (از ش ص 69- دستور ج 3 ص 81)

قَضيَّه حَمْليَّه‌

- (اصطلاح منطقى) قضيه حمليه قضيه‌ايست كه حكم بوقوع نسبت در آن مشروط بشرط و مقيد بقيدى نباشد.

رجوع به قضاياى حمليه شود.

جزء اول از قضيه حمليه را موضوع و جزء دوم را محمول مينامند در مقابل قضيه شرطية كه ثبوت يا نفى نسبت در آن مشروط بشرط و مقيد بقيدى ميباشد و جزء اول در قضيه شرطيه را مقدم و جزء دوم را تالى مينامند (از دستور العلماء ج 3 ص 77 ش ص 65، 116).

قَضيَّه خارِجيَّه‌

- (اصطلاح منطقى) قضيه خارجيه قضيه‌اى است كه‌