responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : ترجمه قانون در طب نویسنده : ابن سينا    جلد : 1  صفحه : 366

5. رباطها، كه از آنها ياد كرديم، آنها نيز اجسامى شبيه به عصب مى‌باشند؛ پاره‌اى از آنها به اطلاق رباط ناميده مى‌شوند و پاره‌اى از آنها به اختصاص به نام «عَقَب» ناميده مى‌شوند. آنچه از رباط (از استخوان) به سوى عضله كشيده مى‌شود، تنها رباط گفته مى‌شود، و آنچه به سوى عضله كشيده نمى‌شود، ليكن در انتهاى دو استخوان مفصل قرار گرفته و اتصال ايجاد مى‌كند يا بين اعضاى ديگر بدن ارتباط برقرار مى‌كند و بين عضوى با عضو ديگر را استحكام مى‌بخشد، (با اين كه رباط است و) بدان رباط اطلاق مى‌شود، گاه به نام «عَقَب» اختصاص مى‌يابد [1]. هيچ يك از رباطهاى داراى حس نمى‌باشد تا از عوارض بسيار ناشى از حركت (عضله‌ها) و اصطكاك (مفاصل) دچار آسيب نگردد، [2] فايده رباطها از آنچه گذشت روشن گرديد.

6. شريان‌ها (سرخ رگ‌ها)، رگ‌هايى كه از قلب مى‌رويند، تو خالى و در طول بدن امتداد مى‌يابند (تا به همه اعضا، روح حيوانى را رسانند)، بافتى عصبى دارند (لذا نرم و انعطاف پذير مى‌باشند)، و از گوهرى رباطگونه نسج يافته‌اند (تا در برابر حركت‌هاى پيوسته و شديد استحكام كافى داشته باشند).

شريان‌ها از دو حركت انبساطى و انقباضى برخوردارند كه بين آنها با سكون‌هايى جدايى حاصل مى‌گردد. [3] آفرينش شريان‌ها براى رساندن هوا به قلب و تخليه بخار دودى از آن، و رساندن روح حيوانى به همه اعضاى بدن به فرمان خداوند مى‌باشد.

7. وريدها (سياه رگ‌ها)، شباهت به شريان‌ها دارند. [4] با اين تفاوت كه از كبد مى‌رويند و بدون ضربان مى‌باشند. آفرينش وريدها براى رساندن خون به همه اعضاى بدن مى‌باشند. [5]


[1] عَقَب، عصبى است كه از آن وترها ساخت مى‌گردند ... با گوشت آميخته و از آن پاك مى‌گردد ... كمان را با اين رشته از رباط محكم مى‌كنند (گزيده از لسان العرب، ماده عقب)، در تشريح، به برخى از رباطٌّهاى بدن مانند رباطٌّهاى اطراف مهره‌ها و ... عقب اطلاق مى‌شود.

[2] علاوه بر حكمتى كه گفته شد به دليل عدم رويش رباطٌّها از مغز و رويش آنها از استخوان‌ها مى‌باشد.

[3] بين دو حركت متضاد (دم و بازدم) وجود سكون ضرورت دارد.

[4] مانند شريان‌ها، بافتى عصبى، توخالى، و در طول بدن امتداد دارند.

[5] غالباً اين چنين است ولى ماساريقا كه براى جذب غذا از معده و روده‌ها به سوى كبد مى‌باشد، و بربخ كه براى تخليه آب از كبد به سوى كليه است، و حالب نيز كه براى دفع ادرار به مثانه مى‌باشد، نوعى وريد محسوب مى‌شوند.

نام کتاب : ترجمه قانون در طب نویسنده : ابن سينا    جلد : 1  صفحه : 366
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست