نام کتاب : منطق دانشنامه علائى نویسنده : ابن سينا جلد : 1 صفحه : 13
زيد، كه معنى زيد جز زيد را نبود. پس اگر چيزى [1] ديگر را زيد خوانى، بمعنى ديگر خوانى؛
نه بهمان معنى.
و اهل علم را مشغولى نيست بحال الفاظ- جزوى- و معنيهاء جزوى، بلكه
شغل ايشان بمعنيهاء كلّى است. و شك نيست كه هر كلّى را جزويها اندر زير بود.
باز نمودن كلى ذاتى و عرضى
كلّى مر [2]
جزويهاء خويش را، يا ذاتى بود- يا عرضى.
و [3] ذاتى آن بود- كه: چون معنى وى بدانى،
و معنى جزوى- وى بدانى [4]، سه حال بدانى هرآينه:
يكى آن كه بدانى كه آن جزوى را آن معنى هست، چنان كه چون بدانى- كه
حيوان چه بود، و مردم چه بود، و شمار چه بود، و چهار چه بود [5]، نتوانى كه ندانى كه [6] مردم حيوانست. و هم چنان نتوانى كه
ندانى كه چهار