آغاز علم منطق و پديد كردن آنچه مفرد خوانند از لفظها و معنيها
دانستن لفظ مفرد و مركب. [1] بايد كه دانسته آيد [2] كه لفظ دو گونه بود.
يكى را مفرد خوانند [3]، چنان كه گوئى: زيد، و محمد [4]؛ و چنان كه گوئى مردم، و دانا.
و يكى را [5] مركّب و مؤلّف خوانند [6] چنان كه گوئى: مردم داناست.
يا گوئى مردم دانا [7].
و تا حال لفظهاء مفرد دانسته نيايد، حال لفظهاء مركّب دانسته نيايد.
پديد كردن لفظ كلى و جزوى
هر لفظى [8] مفرد يا كلى بود، يا جزوى.
[1] - و لفظ دانستن الخ- ك- م،- و دانستن لفظ الخ- خ ك- ل- ن،- بى: دانستن لفظ مفرد و مركب- خ ه- خ ل،- بجاى: دانستن الخ «و»- د.
[2] - شود- ن.
[3] - در «كب» و «خ ل» علاوه دارد: «و آن آنست كه بعضى از اجزاء لفظ بر بعضى از اجزاء معنى دلالت نكند».
[4] - و عمرو- ن.
[5] - بى: را- ق- ك- م- ل.
[6] - در نسخههاى: «كب- خ ه- خ ل» علاوه دارد: «و آن آنست كه بعضى از اجزاى لفظ بر بعضى از اجزاى معنى دلالت كند».
[7] - بى: يا گوئى مردم دانا- كب.
[8] - لفظ- ن- د.