فلسفى بترتيب تاريخى خاصّه در آنچه مربوط بالفاظ فارسى است نشده و متون فلسفى و علمى و دينى فارسى بدبختانه بنحو كامل چاپ و انتشار نيافته‌ [1] و متون و مواد كافى براى تحقيق ظهور و توسعه اصطلاحات فنى فارسى (دينى و كلامى و فلسفى و عرفانى و صنعتى و علمى) در دسترس كسانى كه باين امور توجه و علاقه دارند نيست و لغت‌نامه‌اى (حتى ناقص) از اصطلاحات معمول و رائج فنى در كتب قديم از طرف زبان‌شناسان و لغت‌نويسان نوشته نشده، اظهار نظر درباره سهم مؤلّف قراضه طبيعيات در وضع و استعمال آنها دشوار و دور از احتياط و عدل و حقيقت است، بدين سبب ما فعلا بجمع اصطلاحات منظور و نشر آنها در آخر كتاب اكتفا ميكنيم.

8- خصائص نحوى و صرفى و لغوى و اصطلاحاتى اين كتاب‌

1- آوردن فعل بصيغه جمع براى فاعل مصدّر بادات عموم «هر»:

«هر يكى ازين دو جوهر مخالف يكديگر گدازند» (ص 76 س 5) و اين در كلام قدما شواهد بسيار دارد (رش: مقدمه قديم شاهنامه در كتاب هزاره فردوسى ص 135 و ص 137 ح 3).

[1] - با كمال تأسف بايد بگوئيم كه اولياء وزارت فرهنگ در گذشته در اين باب بسيار قصور كرده‌اند و فارسى زبانان هنوز از قراءت غالب متون ابتدائى فارسى اسلامى مانند تفسيرهاى مختلف و بسيار مهم قرآن و تاريخها و بعض كتب علمى و فنى مانند هداية- المتعلمين و غيره محروم‌اند؛ بعض تأليفات كه پايه و اساس دستور و استعمال الفاظ زبان فارسى شمرده ميشوند تا كنون بطبع نرسيده‌اند و بعض ديگر مانند ترجمه تاريخ طبرى و كتاب الابنية عن حقائق الادوية بنحو ناقص چاپ شده‌اند و در دسترس عموم نيستند.