و يقال جوهر لما كان بهذه الصفة و كان‌ [1] من شأنه أن يقبل الأضداد بتعاقبها [2] عليه و يقال جوهر [3] لكل ذات وجوده‌ [4] ليس فى محل‌ [5] و يقال جوهر [6] لكل ذات وجوده‌ [7] ليس فى موضوع و عليه اصطلح‌ [8] الفلاسفة القدماء مذ [9] عهد أرسطوطاليس‌ [10] فى استعمالهم‌ [11] لفظة [12] الجوهر و قد فرقنا [13] بين‌ [14] الموضوع و المحل قبل هذا فيكون معنى قولهم الموجود لا [15] فى موضوع‌ [16] الموجود [17] غير [18] مقارن‌ [19] الوجود لمحل‌ [20] قائم‌ [21] بنفسه بالفعل مقوم له و لا [22] بأس‌ [23] بأن‌ [24] يكون فى محل لا يقوم المحل دونه بالفعل فانه و إن كان فى‌ [25] محل فليس فى‌ [26] موضوع.

فكل‌ [27] موجود و إن‌ [28] كان كالبياض و الحرارة و الحركة فهو جوهر بالمعنى الأول و المبدأ [29] الأول جوهر [30] بالوجه الثاني و الرابع و الخامس و ليس جوهرا [31] بالمعنى‌ [32] الثالث‌ [33] و الهيولى‌ [34] جوهر بالمعنى الرابع و الخامس و ليس جوهرا [35] بالمعنى الثاني و الثالث‌ [36] و الصورة جوهر بالمعنى الخامس و ليست‌ [37] جوهرا [38] بالمعنى الثاني و الثالث و الرابع و لا مشاحّة [39] فى الأسماء.

[1] .I L 4 و ما كان؛L 3 و من كان؛U كأن‌]barre ]و من-

[2] .L 3 O تبعاقبها-

[3] .L 4 add . جوهر-

[4] .A و جوهرها؛IL 1 وجودها؛L 3 موجودة؛U موجوده-

[5] .I لا فى غير؛I L 4O om . محل‌et les 8 mots suivants -

[6] .Cintervertit جوهر و يقال؛O om .-

[7] .U موجوده-

[8] .A اصطلاح-

[9] .A C L 1 منذ؛L 2 3 4O U مذ-

[10] .C ارسطو:

AL

2 4O ارسطاطاليس-

[11] .L 4 استعماله-

[12] .I لفظ-

[13] .CO فرعنا؛I L 4 فرق-

[14] .C .O من-

[15] .L 2 ما-

[16] .O add . اى-

[17] .C موجود-

[18] .I الغير-

[19] .

A B O

مفارق؛I المفارق؛L 2 المقارن؛L 3 مقان-

[20] A I L 1 2 3 4 بمحل-

[21] .I القائم-

[22] .O repete و لا-

[23] .O منع-

[24] .I كان؛L 1 ان؛-

[25] .L 2 و-

[26] .

L 1 add

. محل‌

[27] .L 2 و محل-

[28] .I om .-

[29] .L 1 om .ainsi que le mot suivant .-

[30] .I و جوهر:

L 2

الجوهر-

[31] .I L 2 جوهر-

[32] .L 2 add . الأول و-

[33] .B om .les 14 mots suivants .-

[34] .I فالهيولى-

[35] .I L 1 2 جوهر-

[36] I om. les 12 mots suivants; o om. les 14 mots suivants: u de meme, mais les 14 mots soal remis en marge par une autre main

.-

[37] .A L 1 2 3 ليس-

[38] .l 2 جوهر-

[39] .A مشاجرة:B مشاجة:

IO

مساحة؛L 1 مشاحجة