- و ديرقنّا- كما يقول ياقوت- على ستة عشر فرسخا من بغداد و بينه و بين دجلة ميل. قال ياقوت: و قد خربت.

نفهم من وصف ياقوت انّه كان بلدا لا ديرا فحسب.

يقول، فى مادّة نهروان: و هى كورة واسطة بين بغداد و واسط من جانب الشرق ... و فيها عدّة بلاد متوسطة منها اسكاف و ... و ديرقنّا و غير ذلك».

[17] - ر ك: قدامة بن جعفر، نقد الشعر، تصحيح: س. أ. بونيباكر- ليدن، ص 2 و 3.

[18] - ر ك: مأخذ سابق ص 55.

[19] - براى آگاهى بيشتر رجوع شود به: ابو الحسن حازم القرطاجنى، منهاج البلغاء و سراج الادباء تحقيق و مقدّمه از: محمد الحبيب ابن الخوجه، دار الكتب الشرقيه، تونس 1966 م ص 68 و 69.

[20] - ر ك: مأخذ پيشين ص 69.

[21] - ر ك: مأخذ سابق ص 70.

[22] - ر ك: همان مأخذ ص 71.

[23] - ر ك: همان مأخذ صفحات 71 و 72.

[24] - ر ك: ابو العباس احمد بن على القلقشندى، صبح الأعشى فى صناعة الانشاء وزارة الثقافة و الارشاد القومى، الموسّسة المصرية العامة 1383 ه- 1963 م ج 1 ص 185.

[25] - جلال الدين سيوطى، متوفّى به سال 911 هجرى در ص 351 كتاب «يغية الوعاة فى طبقات اللغويين و النحاة، چاپ مصر، الطبعة الاولى، سال فوت سيد شريف جرجانى را 814 هجرى نوشته و سال تولّد او را 740 دانسته و نوشته است كه سيّد شريف جرجانى داراى پنجاه تصنيف بوده كه از جمله، حاشيه بر مطوّل و حاشيه بر مختصر و حاشيه بر كشّاف و زمخشرى است و نيز بخش سوم كتاب «مفتاح العلوم» سكّاكى را هم، شرح كرده است.

بروكلمان در ص 324 «دائرة المعارف الاسلامية» ذيل مادّه «الجرجانى» نوشته است كه على بن محمد شريف در 740 هجرى در نزديكى استرآباد به دنيا آمده و شاه شجاع در سال 779 هجرى او را براى تدريس به شيراز دعوت كرده است و پس از آنكه تيمور بر شيراز استيلا يافته، به سال 289 سيّد شريف را هم با خود به سمرقند برده است و گويا در سمرقند ميان او و سعد الدين تفتازانى مباحثات و مناظراتى درگرفته است. سيد شريف پس از فوت تيمور به سال 807 هجرى به شيراز برگشته است و در همانجا فوت شده است. بنا به گفته بروكلمان، سيد شريف جرجانى، رسائل و نوشته‌هاى فراوان دارد كه از آن جمله است، شرحى بر كتاب «مطوّل» تفتازانى و شرحى بر بخش سوم «مفاتيح العلوم» سكّاكى كه مخصوص علم معانى و بيان است. بروكلمان سال فوت سيد شريف جرجانى را 816 هجرى ثبت كرده است.

اسماعيل پاشا بغدادى در جلد يكم ص 728 «هديّة العارفين اسماء المؤلّفين و آثار المصنّفين، چاپ استانبول، نيز سال فوت سيد شريف جرجانى را 816 ثبت كرده و متذكّر شده است كه وى كتابهاى فراوان نوشته كه يكى از آنها حاشيه‌اى است بر «مطوّل» تفتازانى.

[26] - ر ك: مفتاح السعاده ج 1 ص 167.

[27] - ر ك: جلال الدين عبد الرحمن سيوطى، شرح عقود الجمان فى علم المعانى و البيان الطبعة الاولى، مصر،-