responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : در قلمرو بلاغت نویسنده : علوى مقدم، محمد    جلد : 1  صفحه : 504

كتاب عيار الشعر بواسطه آگاهى نويسنده و توجه او به ذوق و داشتن ذوق‌ 16 شعرى مصنف، امتياز خاصى دارد. ابن طباطبا عناصر حسن و زيبايى شعر و عوامل فساد شعر را بخوبى درك كرده و درين كتاب جانب لفظ و معنى و صور بيانى را در نظر گرفته و از محتواى قصيده و موضوع آن‌كه با حال و مقام بايد ارتباط داشته باشد نيز بحث كرده است. از تغييراتى كه شعراى نوآور در شعر شاعران پيشين داده‌اند سخن مى‌گويد و از تقليد شاعران از شعراى پيشين بحث مى‌كند و از اينكه برخى هم از خود ابداعى كرده‌اند سخن مى‌گويد 17.

همانطورى كه ابن طباطبا به ذوق و طبع صحيح، اهميت مى‌دهد و در صفحات 3 و 4 كتاب عيار الشعر مى‌گويد:

«فمن صح طبعه و ذوقه لم يحتج الى الإستعانة على نظم الشعر بالعروض التى هى ميزانه، و من اضطراب عليه الذوق لم يستعن من تصحيحه و تقويمه بمعرفة العروض و الحذق به».

ابن رشيق قيروانى هم درين باره، مبحثى بعنوان «المطبوع يستغنى عن معرفة الوزن» ذكر مى‌كند كه در آن مبحث مى‌گويد 18:

كسى كه طبع و ذوقى دارد، به علت داشتن ذوق عالى به شناسائى اوزان شعر و اسامى آن اوزان نيازى ندارد و آنكه ذوق ضعيف و ناتوان دارد به اين مقدمات نياز دارد تا كه او را يارى دهد.

ابن طباطبا در مبحث (علّة حسن الشعر) در ص 14 مى‌گويد: هر حسى از حواس چيزى را مى‌پذيرد و از آن خوشش مى‌آيد مثل اينكه: چشم چهره زيبا و بينى بوى خوش و دهان چيز شيرين و گوش آواز خوش و دست چيز نرم. (و الفهم يانس من الكلام بالعدل الصواب الحق) يعنى فهم هم به كلام درست و خوب انس مى‌ورزد علاوه بر اين براى حسن شعر علت ديگرى نيز مى‌شمارد كه بقول خودش:

«و لحسن الشعر و قبول الفهم اياه علة اخرى و هى موافقته للحال التى يعد معناه لها كالمدح فى حال المفاخره ...» 19.

ابن رشيق قيروانى، نظير همين مطلب را در كتاب العمدة بحث مى‌كند و مبحثى بعنوان: «لكل مقام مقال» طرح مى‌كند و مى‌گويد: 20

نام کتاب : در قلمرو بلاغت نویسنده : علوى مقدم، محمد    جلد : 1  صفحه : 504
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست