3- اقاله‌

امام صادق (ع) فرمودند:

«أَيُّمَا عَبْدٍ أَقَالَ مُسْلِماً فِى بَيْعٍ أَقَالَهُ اللَّهُ عَثْرَتَهُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ»

[1].

«هر بنده‌اى كه مسلمانى را در معامله‌اى اقاله كند، خداوند لغزشهايش را در روز قيامت مى‌بخشد.»

احكام:

1- اقاله چيست‌ [2]؟ اقاله يعنى فسخ قرارداد توسّط يكى از طرفين معامله وموافقت طرف ديگر بدون اينكه، سببى آن دو، يا يكى را «چنانكه در خيارات آمد» ملزم به فسخ قرارداد كند.

2- ممكن است كه اقاله دو طرفه باشد «تقايل»؛ مانند اينكه هر دوطرف به هر دليلى در فسخ قرارداد اتّفاق نظر داشته باشند.

3- اقاله يا تقايل در تمام قراردادها به جز نكاح جارى است.

4- بر شخص ديگر، قبول خواسته فرد پشيمان واقاله اوواجب‌نيست بلكه به اعتبار اينكه اقاله يكى از لوازم اخلاق نيكو در معاملات است، همانگونه كه در روايات آمده، مستحبّ‌مؤكّد است.

5- واژه وصيغه‌اى مخصوص براى اقاله نيست، با هر لفظى وحتّى عملى كه اين مفهوم را برساند واقع مى‌شود، چنانكه اگر مشترى كالا را به فروشنده به عنوان پشيمانى وخواست اقاله پس دهد وفروشنده راضى باشد، وبا پس دادن بهاى كالا رضايت خود را نشان دهد، اقاله واقع مى‌شود.

6- واجب است كه اقاله بدون كم وكاست يا زيادى در محدوده چيزى باشد كه قرارداد بر آن منعقد شده است، بنابراين اگرشخصى خانه‌اى را ماهيانه به صد هزار تومان اجاره كند وپيش‌از استفاده پشيمان شود وطرف ديگر راضى شود،