نام کتاب : مباحثى پيرامون معارف قرآن كريم نویسنده : مدرسى، سيد محمد تقى جلد : 1 صفحه : 117
است كه پديدهها را براى ما مكشوف مىدارد و اگرچه طبيعت اشياء قبل
از آن كه چشمى در كار باشد وجود داشته است ولى ديدن وكشف آن كار چشم است- نه كار
خود طبيعت اشياء- و هرگاه بخواهيم خود چشم را ببينيم در مىيابيم پديده هايى كه
نمىتوانند بدون چشم- مثلًا در حالت بسته بودن چشم- خود را به ما بنمايانند هرگز
قادر نخواهند بود چشم را به ما نشان دهند. به تعبير ديگر كاشف از اشياء يا جهل است
يا عقل و كاشف از عقل يا خود عقل است يا جهل و بدون ترديد ما عقلرا به عنوان كاشف
پديدهها و خود آن برمىگزينيم.
براى روشن شدن اين سخن مثالى مىزنيم: نور تاريكيها را روشن مىسازد
و در همان وقت خود را نيز مىنماياند، زيرا هيچگاه تاريكى نمىتواند پرده از نور
بردارد، و به ديگر سخن آيا نورى كه پديدهها را كشف مىكند نمىتواند پرده از وجود
خود بردارد؟ و آيا ممكن است عقل، هر پديدهاى را كشف كند و سپس خود ناشناخته باقى بماند؟
ب- بنابراين چشم چگونه مىتواند خود را ببيند؟ پاسخ آن روشن است. به
اشياء بنگريد اگر آنها را بوضوح مىبينيد چشم شما سالم و اگر آنها را تيره و تار
مىبينيد چشم شما معيوب است. اگر خواهان شناخت عقل هستيد نيز به همين صورت عمل
كنيد، در علوم و در حقايقى كه با عقلتان كشف كردهايد نظر كنيد و از خلال آن در
ارزشگذارى عقلتان بكوشيد (يا به عبارت بهتر عقلتان در تحليل ذات خود بكوشد).
نام کتاب : مباحثى پيرامون معارف قرآن كريم نویسنده : مدرسى، سيد محمد تقى جلد : 1 صفحه : 117