زندگى سعادتمندانه ايشان را پيشنهاد مىكرد، دروغ شمردند.
فَأَهْلَكْناهُمْ بِذُنُوبِهِمْ وَ أَغْرَقْنا آلَ فِرْعَوْنَ وَ
كُلٌّ كانُوا ظالِمِينَ و ما به كيفر گناهانشان هلاكشان
كرديم و خاندان فرعون را غرقه ساختيم، زيرا همه ستمكاران بودند.» از آوردن قيد
«همه» در آخر آيه بر مىآيد كه همه آن غرقه شدگان از ستمكاران/ 81 بر خود بودند.
[55] سياق انديشه قرآن اين است كه مقياس صلاح و فساد بشر در نزد
خدا، ايمان و كفر است نه چيز ديگر. به عبارت ديگر كافر بدترين مردم بلكه بدترين
جانداران و جنبندگان است.
إِنَّ شَرَّ الدَّوَابِّ عِنْدَ اللَّهِ الَّذِينَ كَفَرُوا فَهُمْ
لا يُؤْمِنُونَ هر آينه بدترين جنبندگان در نزد خدا آنهايند كه
كافر شدهاند و ايمان نمىآورند.» كافرى كه توبه كرده و ايمان آورده بدترين
جنبندگان روى زمين نيست بلكه آن گونه كافران كه هم چنان در كفرشان پايدارند و ديده
بر فروغ هدايت بسته مىدارند در خور چنين عنوانى هستند.
اولا: كافر عهد و پيمان نمىشناسد و خود و ديگران را محترم نمىدارد
و چنان از خود سلب مسئوليت مىكند كه گويى او را وجود و حضورى در جامعه نيست. او
را مىبينى كه پيمانى مىبندد سپس آن را مىشكند و بار ديگر دست بيعت به پيش
مىآورد و باز بيعت خود نقض مىكند.
ديگر آن كه: به برنامههاى نبوت خود را ملزم نمىشناسد و به وظايف
خود عمل نمىكند.
الَّذِينَ عاهَدْتَ مِنْهُمْ ثُمَّ يَنْقُضُونَ عَهْدَهُمْ فِي
كُلِّ مَرَّةٍ وَ هُمْ لا يَتَّقُونَ كسانى كه تو از آنان پيمان
گرفتى، سپس پياپى پيمان خويش مىشكنند