كه آنان را از مسجد الحرام طرد كنند، بدون هيچ ترسى از فقر و بينوايى، زيرا آن كه روزى مى‌دهد خداست. خداوند به قتال كفّار از اهل كتاب كه به خدا و روز جزا ايمان حقيقى ندارند فرمان مى‌دهد. زيرا اگر به خدا و روز جزا ايمان حقيقى داشتند جلوه‌هايى از آن در اعمال و رفتارشان هويدا بود. اينان هم چنان كه به آيينهاى الهى گردن نمى‌نهند و اوامر رسول اللَّه را اجرا نمى‌كنند، همچنين به سيادت دين و نظام حق نيز گردن نخواهند نهاد. پس قتال آنان واجب است تا در برابر حق خاضع شوند و جزيه بدهند و اين جزيه را در عين خوارى و مذلت ادا كنند.

يهوديان مى‌گفتند كه عزير پسر خداست، هم چنان كه مسيحيان عيسى را پسر خدا مى‌پنداشتند و در اين ادعاهاى خويش هيچ حجتى نداشتند، تنها به قول كفار تشبه يافته بودند. به سبب اين عقيده فاسد خداوند به آنان اعلان جنگ داده است زيرا اين گونه گمراهيها آنان را هر چه بيشتر به تسليم در برابر حبرها و رهبانها مى‌كشاند تا آنجا كه آنان را به جاى خدا مقام ربوبيت دهند، در حالى كه آنان به/ 152 پرستش خداى يكتا، خدايى كه هيچ شريكى ندارد مأمور شده‌اند.

شرح آيات

مشركان نجس‌اند

[28] مشركان نجس‌اند. با اين عبارت خداوند دو فرقه اصلى را از هم جدا كرده است، فرقه‌اى كه به راه هدايت مى‌روند و فرقه‌اى كه طريق ضلالت مى‌پيمايند. به عبارت ديگر حزب خدا و حزب شيطان، يا به عبارت ديگر آنان كه در زير لواى دولت اسلامى هستند و بيگانگان. منظور از نجس بودن در اين آيه چيست؟

در پاره‌اى از تفسيرها آمده است كه

در باب نجس بودن كفار ميان فقها اختلاف است: يكى آن كه كافر نجس العين است و ظاهر آيه هم بر آن دلالت دارد. از عمر بن عبد العزيز روايت شده كه فرمان صادر كرد كه يهود و نصارى را از دخول در مساجد مسلمانان منع‌