نام کتاب : دانشنامه امام علی علیه السلام نویسنده : جمعی از نویسندگان جلد : 1 صفحه : 849
روحیهی سربازان
روحیهی سربازان تاثیر قاطعی بر نتیجهی جنگ دارد. سربازی که به حقانیت
جنگیدن خود اطمینان دارد، میتواند بیهیچ تزلزلی در برابر گردانی از نفرات
دشمن پایداری کند. کارشناسان نظامی 75 درصد از پیروزی را در گرو
روحیهی عالی ارتش میدانند و تنها 25 درصد دیگر را به عواملی چون ساز و
برگ و سازماندهی، آموزش نظامی و ارتباطات نسبت میدهند. این نظر تنها در شرایط جنگی صائب نیست، بلکه دربارهی هر نوع مبارزهای نیز صادق است. بنابراین روحیهی مجاهدان نقش تعیینکنندهای در پیشرفت و اثر بخشی فعالیت آنان دارد. حال به این پرسش میرسیم که چگونه میتوان روحیهی افراد مبارز یا سربازان رزمنده را بالا برد؟ پاسخ آن است که: با داشتن یک جهانبینی روشن این امر امکانپذیر است، بدین منظور نکات زیرا را باید توضیح داد: 1-
خداوند یکتا بر همهی بندگان خویش مسلط است و تنها اوست که عظمتش بیکران و
سپاهیانش پیروز است و سربازی که جهاد میکند در پیکار خود تنها باید به
خداوند متکی باشد. 2- تاریخ نشان میدهد که با وجود انبوه بیشمار
گمراهان، کسانی که به خداوند تکیه نموده و با دشمنان او رزمیدهاند، پیروز
شدهاند. برای مثال پیامبران بر دروغزنانی که رسالت ایشان را انکار
میکردند، فائق آمدند. 3- از مرگ گریزی نیست، پس بهتر است انسان خود را
برای آن آماده کند، به ویژه آنکه مرگ، منبع هراسها و دلهرههائی است که
یگانه راه رهائی از آنها اطاعت از پروردگار است. 4- دنیا محل گذر است و
برای کسی بر جا نمیماند. عمری که گذشت دیگر بازگشتی ندارد. دنیا چون روز
یا ماهی است که سپری شده و فراسوی آن جز دوزخ یا بهشت چیزی نیست. وقتی این حقایق را میدانیم رواست که هر آنچه خدا میطلبد با خشنودی بدو سپاریم. امام علی (ع) میفرماید: احمده
شکرا لانعامه، و استعینه علی وظائف حقوقه، عزیز الجند، عظیم المجد، و اشهد
ان محمدا عبده و رسوله، دعا الی طاعته، و قاهر اعداءه جهادا عن دینه، لا
یثنیه عن ذلک اجتماع علی تکذیبه، و التماس لاطفاء نوره. فاعتصموا بتقوی
الله... «خدای را به پاس بخششهایش سپاس میگویم، و از او برای ادای حقوقش یاری میجویم که عظمتش بیکران و سپاهیانش پیروز است. و
گواهی میدهم که محمد (ص) بنده و فرستاده اوست. مردم را به پرستش او
فراخواند و در جهاد در راه دین او بر دشمنان وی چیرگی یافت. همدستی گمراهان
در انکار وی و تلاششان در خاموش کردن پرتوش در او کارگر نبود. در راه
خداوند پرهیزکاری پیشه کنید که این ریسمان استوار است و پناهگاهی بلند و
پایدار. مرگ را با سختیهایش پذیرا شوید، و پیش از آنکه فرارسد خود را
مهیای آن سازید، و قبل از سررسیدنش آماده باشید. و رستاخیز همانا فرجام کار
است، و این اندرزی میتواند بود برای عاقلان و عبرتی بهر جاهلان و پیش از
فرارسیدن آن روز شما چه میدانید از تنگی گور، و شدت اندوه، و هراس برزخ، و
لرزشهای اضطراب، و درهم پیچی اندامها، و آکندگی گوشها از خاک و صداهای
هولناک، و تاریکی مغاک و ترس عقاب، و فشار قبر، و سختی سنگ گور؟ الله،
الله، ای بندگان خدا دنیا بر شما میگذرد چنانکه بر پیشینیان گذشت، شما و
قیامت به یکدیگر همبستهاید و گویی قیامت با نشانههایش پیش آمده و با
درفشهایش نزدیک شده و شما را در مسیر خود نگاهداشته است، و پنداری با
دلهرههایش سر رسیده و سینهاش را گسترانیده، و دنیا از فرزندان خویش دست
شسته و آنان را از آغوش خود برانده است. چون روزی است که سپری شد یا ماهی
که سرآمد، تازگی آن رنگ کهنگی گرفت و فربهی آن رو به لاغری گذاشت. در
جایگاهی تنگ، با کارهایی درهم و آشفته که لهیبش سخت سوزان، نفیرش بلند،
زبانهاش فروزان، ضجهاش خشمآگین، شعلهاش سوزان، خموشیاش دور، هیمهاش
آتشناک، وعدهاش سهمگین، ژرفایش ناپیدا، کرانههایش تاریک، ریگهایش گدازان و
گذرانش رسوائی خیز است. اما «آنان که به خاطر رضای پروردگار پرهیزکاری
پیشه کردند جملگی به بهشت روان میشوند». از عذاب در امانند و از عتاب بر
کنار. از آتش دوزخ دوری گرفتهاند و سرای بهشت با وجود آنان آرامش یافته
است و آنان نیز و از جایگاه آسوده خود خرسندند. اینان آن کسانند که در دنیا
کردارشان پسندیده و دیدگانشان گریان بود. شبهایشان در دنیا از فرط نیایش و
آمرزش خواهی روز بود، و روزهایشان از پارسایی و وارستگی شب گردیده. پس
خداوند پاداش آنان را ادا نمود و به بهشت بازگشت داد، چه سزاوار آن بودند
که با شادکامی پایدار در سرایی جاویدان بیاسایند. پس ای بندگان خدا (از
راه حق بیرون نروید) که با رعایت آن، پیروزمند شما ظفر مییابد، و با پشت
کردن به آن تباه کنندهی شما زیان میبرد. با اعمال خود بر اجل خویش پیشی
بگیرید، چه شما گروگان توشهای هستید که به آخرت میفرستید، و به آنچه به
جای آوردهاید پاداش میگیرد، و بدانید که مرگ بر شما آنچنان فرود میآید
که نه به بازگشت دست رسی خواهید داشت و نه از لغزش در امان خواهید بود.
پروردگار، ما و شما را به طاعت خود و طاعت فرستادهاش بر گمارد و به برکت
رحمتش ما و شما را ببخشاید. بر جای و استوار و در برابر بلا شکیبا
باشید! دست و تیغ خود را در هوای زبانهاتان به کار نیندازید و در کاری که
خدا شتاب روا نداشته، مشتابید. بدانید که هر کس از شما با معرفت حق
پروردگار خویش و پیامبر و اهل بیتش در بستر جان سپارد، شهید مرده است و
پاداش او بر عهدهی خداست و مستحق ثواب نیت نیکوکاری خویش است، و نیت او
جای شمشیر زنیش را میگیرد و هر چیزی را مدت و هنگام ویژهای است.» [1] (پس
کارها را در وقت مناسب آن انجام دهید.)