یکی دیگر از حقوق متقابل اجتماعی، «حقوق خویشاوندان» است که در روایات فراوانی با عنوان «صله رحم» مطرح است.
رسول گرامی اسلام‌صلی الله علیه وآله وسلم و دیگر رهبران معصوم‌علیهم السلام رهنمود داده‌اند که رسیدگی به مشکلات خویشاوندان به خصوص فامیلان دور، عمر انسان را طولانی می‌کند.
سبب ازدیاد رزق و روزی می‌شود.
و عامل تقویت پیوند دوستی‌ها و سلامت جامعه می‌گردد.
حضرت امیرالمؤمنین‌علیه السلام در خطبه 23 فرمود که:
أَیهَا النَّاسُ، إِنَّهُ لَا یسْتَغْنِی الرَّجُلُ - وَإِنْ کَانَ ذَا مَالٍ - عَنْ عِتْرَتِهِ، وَدِفَاعِهِمْ عَنْهُ بِأَیدِیهِمْ وَأَلْسِنَتِهِمْ، وَهُمْ أَعْظَمُ النَّاسِ حَیطَةً مِنْ وَرَائِهِ، وَأَلَمُّهُمْ لِشَعَثِهِ، وَأَعْطَفُهُمْ عَلَیهِ عِنْدَ نَازِلَةٍ إِذَا نَزَلَتْ بِهِ. وَلِسَانُ الصِّدْقِ یجْعَلُهُ اللَّهُ لِلْمَرْءِ فِی النَّاسِ خَیرٌ لَهُ مِنَ الْمَالِ یرِثُهُ غَیرُهُ.
و منها: أَلَا لَا یعْدِلَنَّ أَحَدُکُمْ عَنِ الْقَرَابَةِ یرَی بِهَا الْخَصَاصَةَ أَنْ یسُدَّهَا بِالَّذِی لا یزِیدُهُ إِنْ أَمْسَکَهُ وَلَا ینْقُصُهُ إِنْ أَهْلَکَهُ؛ وَمَنْ یقْبِضْ یدَهُ عَنْ عَشِیرَتِهِ، فَإِنَّمَا تُقْبَضُ مِنْهُ عَنْهُمْ یدٌ وَاحِدَةٌ، وَتُقْبَضُ مِنْهُمْ عَنْهُ أَیدٍ کَثِیرَةٌ؛ وَمَنْ تَلِنْ حَاشِیتُهُ یسْتَدِمْ مِنْ قَوْمِهِ الْمَوَدَّةَ.
ضرورت تعاون با خویشاوندان
«ای مردم، انسان هر مقدار که ثروتمند باشد، باز از خویشاوندان خود بی‌نیاز نیست که از او با زبان و دست دفاع کنند، خویشاوندان انسان، بزرگ ترین گروهی هستند که از او حمایت می‌کنند، و اضطراب و ناراحتی او را می‌زدایند، و در هنگام مصیبت‌ها نسبت به او، پرعاطفه‌ترین مردم می‌باشند، نامِ نیکی که خدا از شخصی در میان مردم رواج دهد بهتر از میراثی است که دیگری بردارد.
آگاه باشید، مبادا از بستگان تهیدست خود روبرگردانید، و از آنان چیزی را دریغ دارید، که نگاه داشتن مال دنیا زیادی نیاورد و از بین رفتنش کمبودی ایجاد نکند، آن کس که دست دهنده خود را از بستگانش باز دارد، تنها یک دست را از آنها گرفته امّا دست‌های فراوانی را از خویش دور کرده است، و کسی که پر و بال محبّت را بگستراند، دوستی خویشاوندانش تداوم خواهد داشت.» [1] .
و در نامه 31 در رهنمودی ارزشمند به فرزند خود امام مجتبی‌علیه السلام تذکّر داد:
وَأَکْرِمْ عَشِرَتَکَ، فَإِنَّهُمْ جَنَاحُکَ الَّذِی بِهِ تَطِیرُ، وَأَصْلُکَ الَّذِی إِلَیهِ تَصِیرُ، وَیدُکَ الَّتِی بِهَا تَصُولُ.
«خویشاوندانت را گرامی دار، زیرا آنها پر و بال تو می‌باشند، که با آن پرواز می‌کنی، و ریشه تواند که به آنها باز می‌گردی، و دست نیرومند تواند که با آن حمله می‌کنی.» [2] .